-
1 wszystk|o
pron. everything, all- wszystko gotowe everything’s ready- była dla niego wszystkim she was everything to him- pieniądze to nie wszystko money is not everything- czy wszystko w porządku? is everything all right?- on wszystkiemu zaprzecza he denies everything- jeszcze nie wszystko stracone all is not (yet) lost- robimy wszystko, co w naszej mocy we’re doing everything a. all we can- wszystko albo nic all or nothing- to wszystko that’s all- to jeszcze nie wszystko and that’s not all- to na dzisiaj/na razie wszystko that’s all for today/for now- to by było wszystko, jeśli chodzi o tę kwestię that’s all as far as that topic goes- po tym wszystkim, co przeszła after all she’s been through- wszystko może się zdarzyć anything can happen- wszystko, co tylko zechcesz anything you want- to wszystko, co mogę zrobić that’s all I can do- wszystko, co mogę zrobić, to do niego napisać all I can do is to write to him- jest już po wszystkim it’s all over- kiedy będzie po wszystkim, pojedziemy nad morze when it’s all over, we’ll go to the seaside- (po)mimo wszystko despite everything; in spite of all książk.- przede wszystkim musisz mu o tym powiedzieć first of all you need to tell him about it- lubił powieści, przede wszystkim historyczne he liked novels, especially historical ones- nade wszystko książk. (bardziej niż) more than anything else- kochał Tatry nade wszystko he loved the Tatras more than anything else- wszystkiego dobrego a. najlepszego! all the best!- wszystko jedno kto/kiedy/gdzie it doesn’t matter who/when/where- wszystko jedno, czy dostanę tę pracę it doesn’t make any difference whether I get the job or not- wszystko na nic (daremne) all for nothing- robił, co mógł, ale wszystko na nic he did everything he could, but it was all for nothing- zrobiłbym/dałbym wszystko, żeby dostać tę pracę I’d do/give anything to get that job- nie ze wszystkim zrozumiałem, o co mu chodzi I didn’t quite get what he wanted- mam wszystkiego 20 złotych przy sobie I’ve only got 20 zlotys on me- miała wszystkiego siedem lat she was no more than seven (years old)■ wszystko można, byle z wolna i ostrożna przysł. softy, softly, catchee monkey przest., żart.- człowiek do wszystkiego man/girl Friday; Mr Fixit US pot.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wszystk|o
-
2 wissen
wissen ['vɪsən] <weiß, wusste, gewusst>I. vtviel \wissen dużo wiedziećjdn in guten Händen \wissen ( geh) wiedzieć, że ktoś jest w dobrych rękacher weiß, was er will [on] wie, czego chcedavon weiß ich nichts nic mi o tym nie wiadomowenn sie das gewusst hätte! gdyby [była] to wiedziała!wenn er das wüsste! gdyby [on] to wiedział!woher soll ich das \wissen? skąd mam to wiedzieć?2) ( können)etw zu schätzen \wissen potrafić coś docenić3) ( erfahren)jdn etw \wissen lassen powiadamiać [ perf powiadomić] kogoś o czymśII. vi1) ( bewusst sein)von etw \wissen ( geh) wiedzieć o czymśsoviel ich weiß o ile mi wiadomo[ach], weißt du, ... [ach, ] wiesz,...[ach], \wissen Sie, ... [ach, ] wie Pan,...2) ( sich erinnern)weißt du noch? pamiętasz jeszcze?\wissen Sie noch? pamięta Pan jeszcze?nicht mehr aus noch ein \wissen być bezradnymnicht, dass ich wüsste ( fam) nic mi o tym nie wiadomo -
3 prac|a
Ⅰ f 1. sgt (działalność) work; (fizyczna) labour- mieć dużo pracy to have a lot of work (to do)- jest jeszcze dużo pracy there’s still a lot of work to be done- zabrać się a. wziąć się do pracy to set to a. get down to a. go to work- przykładać się do pracy to apply oneself to one’s work- przerwać pracę (zastrajkować) to come out a. go (out) on strike- włożyć w coś wiele pracy to put a lot of work into sth- dojść do majątku (własną) pracą to get wealthy through one’s own efforts- wszystko osiągnął ciężką pracą he owes everything to his own hard work- cała jego praca poszła na marne all his work came to naught a. went down the drain pot.- (jego) praca nad filmem/nową rolą (his) work on a film/a new role- praca przy a. na komputerze/taśmie work on the computer/the production line- praca z dziećmi upośledzonymi umysłowo work with mentally handicapped children- praca z młodzieżą youth work- praca fizyczna physical work, manual labour- praca zarobkowa paid work, gainful employment- praca badawcza research work- praca społeczna voluntary a. community work- praca polityczna political activity- praca charytatywna charity work- praca papierkowa paperwork- praca niewolnicza slave labour- praca ponad siły superhuman work- praca zespołowa team work- praca w grupach group work- praca wykonywana z zamiłowaniem a labour of love- człowiek pracy a working man- świat pracy the working classes, the world of work- narzędzia pracy tools; przen. the tools of the trade- nawał a. ogrom pracy pressure of work- podział pracy Ekon. the division of labour- tempo pracy the pace of work- mieć pracę to be in work, to have a job- nie mieć pracy to be out of work a. out of a job- szukać pracy to look a. to be looking for work a. a job, to job-hunt- iść do pracy (zacząć zarabiać) to begin a. start work- rozpoczynać/kończyć pracę to begin a. start/finish work- dostać/stracić pracę to get/lose a job- zmienić pracę to change jobs- żyć z pracy własnych rąk to earn one’s living by honest work- dać komuś pracę to give sb work a. a job- zwolnić kogoś z pracy to give sb (their) notice, to dismiss sb- podziękować komuś za pracę to let sb go euf.- praca w pełnym/niepełnym wymiarze godzin a full-time/a part-time job- praca w systemie zmianowym shift work- praca etatowa/stała a permanent/a steady job- praca sezonowa seasonal work- praca sezonowa przy zbiorze truskawek seasonal work as a strawberry picker- praca wakacyjna a holiday job- praca dodatkowa an extra job- praca na akord piecework- praca zlecona a. na zlecenie contract work- dorabiał do pensji pracami zleconymi he supplemented his income with contract work- praca na własny rachunek self-employment- praca zawodowa career- praca zawodowa przy domowym terminalu telecommuting- praca z utrzymaniem a live-in job, work with bed and board- dobrze płatna praca a well-paid job- ciągłość pracy continuity of employment- staż pracy seniority, length of service- długi/krótki staż pracy long/short service- czas pracy working time a. hours- ruchomy czas pracy flexitime- skrócony czas pracy short time- dzień pracy a working day- dzień wolny od pracy a holiday- miejsce pracy work(place)- tworzenie nowych miejsc pracy job creation- rynek pracy the labour market- zakład pracy workplace- umowa o pracę contract of employment, employment contract- nagroda za 10 lat pracy a bonus for 10 years of service3. (miejsce zatrudnienia) work- być w pracy to be at work- pójść/przyjść do pracy to go/come to work- jeszcze nie wrócił (do domu) z pracy he’s not home from work yet- ona zawsze spóźnia się do pracy she’s always late for work- nie dzwoń do mnie do pracy don’t phone me at work- koledzy/koleżanki z pracy colleagues from work, fellow workers, workmates- nieobecność w pracy absence from work4. (utwór, książka, obraz) work- praca monograficzna a monograph- praca źródłowa a study based on sources a. on source materials- praca o muzyce/sztuce a. na temat muzyki/sztuki a work on a. about music/art- praca z (zakresu a. dziedziny) genetyki a work on genetics- napisać/ogłosić pracę z zakresu fizyki to write/publish a paper on physics- wystawa prac młodych artystów an exhibition of work(s) by young artists- na konkurs zgłoszono 20 prac there were 20 entries for the competition- praca domowa homework- odrabiać pracę domową to do homework- zadać uczniom pracę domową to give pupils homework a. an assignment US- praca klasowa a class test- praca semestralna a term a. an end-of-term paper- praca egzaminacyjna an examination paper a. script- praca dyplomowa/magisterska a Bachelor’s dissertation/a Master’s dissertation a. master’s thesis- praca doktorska/habilitacyjna a doctoral/a postdoctoral dissertation- praca pisemna z języka polskiego a Polish essay- poprawiać prace studentów to mark students’ work6. sgt (funkcjonowanie) workings pl, functioning, operation- praca serca the action of the heart- zatrzymanie pracy serca cardiac arrest- praca mięśni the work of the muscles- praca nerek the functioning of the kidneys- praca umysłu ludzkiego the workings of the human mind- praca maszyny/silnika the work a. operation of a machine/an engine- praca bez zakłóceń smooth running- tryb pracy (urządzenia) a mode7. Komput. job- sterowanie pracami job control- język sterowania pracami job control language- kolejka prac a job queue8. sgt Fiz. work- jednostka pracy unit of workⅡ prace plt work U- prace badawcze/badawczo-rozwojowe research/research and development work- prace przygotowawcze/wykończeniowe preparatory/completion work- prace murarskie/transportowe masonry a. bricklaying work/transport- prace remontowe/restauracyjne repair/restoration work- prace polowe/żniwne work in the field/harvesting- prace budowlane building work(s)- prace ziemne earthworks- prace budowlane jeszcze trwają the building work is still going on a. in progress- praca nakładcza outwork- praca nieprodukcyjna Ekon. non-productive labour- praca organiczna Hist. ≈ organic work (a programme of economic and cultural development, launched by the Polish positivists)- praca produkcyjna Ekon. productive labour- praca u podstaw Hist. ≈ work at the grass roots (a programme of spreading literacy and popularizing science among the masses, launched by the Polish positivists)- prace domowe housework- prace ręczne Szkol. handicrafts■ praca benedyktyńska książk. painstaking work- praca herkulesowa a Herculean task- praca syzyfowa książk. Sisyphean task a. labours- bez pracy nie ma kołaczy przysł. no gains without pains- jaka praca, taka płaca przysł. ≈ you only get paid for what you do- żadna praca nie hańbi przysł. ≈ honest work is nothing to be ashamed of- praca nie zając, nie ucieknie pot. work can waitThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > prac|a
-
4 bis
bis [bɪs]I. prep + akk1) ( zeitlich) [aż] dowarte \bis nächste Woche poczekaj do przyszłego tygodniavom ersten \bis dritten März od pierwszego do trzeciego marca2) ( räumlich) do\bis Stettin fahren jechać [aż] do Szczecina1) ( zeitlich) do +gen\bis jetzt do teraz, do chwili obecnej\bis dahin do tego czasuer hat \bis jetzt noch nicht angerufen jak na razie jeszcze nie zadzwonił\bis bald! na razie! ( do zobaczenia wkrótce)\bis dann! na razie! ( do zobaczenia potem)\bis gleich! na razie! ( zaraz się spotkamy)\bis später! na razie! ( do zobaczenia później)2) ( räumlich)\bis hierhin aż dotądvon oben \bis unten z góry na dół\bis wohin...? aż dokąd...?3) ( einschließlich)alles \bis auf den letzten Krümel aufessen zjeść wszystko aż po ostatni okruszek4) ( mit Ausnahme von) z wyjątkiem +gen, [o]prócz +genalle \bis auf Robert wszyscy oprócz Robertaalle \bis auf einen wszyscy oprócz jednegoIII. adv do\bis zum Herbst muss es fertig sein do jesieni to musi być gotoweich bin \bis gegen acht Uhr noch zu Hause do około ósmej jestem jeszcze w domu\bis zum 17. Lebensjahr do siedemnastego roku życia\bis zu zehn Metern hoch werden osiągnąć wysokość do 10 metrówIV. conj1) ( ungefähr)zwei \bis drei Stunden dwie do trzech godzin2) ( so lange, \bis) aż, dopóki niewarte hier, \bis ich wiederkomme poczekaj tutaj, aż wrócę -
5 ko|niec
m 1. (finał) end- koniec rozmowy/zebrania the end of a conversation/meeting- koniec wojny the end of the war- koniec świata the end of the world- koniec roku szkolnego the end of the school year- koniec meczu the end of the game a. match, full time- dzwonek oznajmił koniec lekcji the bell went a. sounded for the end of the lesson- na dzisiaj koniec that’s it a. all for today- zaraz koniec pracy we’ll be finishing work in a bit- widać już koniec pracy the work’s a. the job’s almost done a. finished- przeczuwam marny koniec tego przedsięwzięcia przen. I feel this undertaking will come to a sorry end- zachować najlepsze na koniec to keep a. save the best till a. for last- to jeszcze nie koniec naszych kłopotów that’s not the end of our troubles- dobiec końca to come to an end- lato dobiega końca the summer is coming to an end- podróż dobiegała końca the journey was drawing to an end a. nearing its end, the journey was almost over- zebranie dobiegło końca the meeting came to an end a. to a close- wojna dobiegła końca the war was at an end- mieć się ku końcowi to be drawing to an end a. a close- wojna miała się ku końcowi the war was nearing its a. drawing to an end- bez końca endlessly- ona mówi bez końca she never stops talking- opowiadał bez końca tę samą historię he repeated the same story over and over (again)- naprzykrzał jej się bez końca he kept pestering her all the time- i tak bez końca and so on ad infinitum- ciągnąć się bez końca to go a. drag on endlessly a. for ever- zebranie ciągnęło się bez końca the meeting (just) went on and on- budowa autostrady ciągnie się bez końca the construction of the motorway is taking forever- ocean ciągnął się bez końca the ocean stretched out endlessly- trwać bez końca to last a. take forever- ukończyć coś do końca roku/miesiąca to have finished a. completed sth by the end of the year/month- zostaliśmy do samego końca we stayed to the very end- doprowadzić coś do końca to bring sth to a (successful) conclusion- do końca świata until a. till the end of time- do końca życia a. swoich dni to a. until one’s dying day, to the end of one’s days- walczyć do końca to fight to the end a. the finish a. the last- walczyć do samego końca to fight to the bitter end- od dziś koniec z paleniem as from today, no more smoking! a. it’s goodbye to smoking!- koniec z nami! we’ve had it now! GB pot.; we’re done for (now)!- to już koniec! that’s the end!; that’s done it! pot.- i (na tym) koniec (and) that’s final, (and) that’s that a. flat GB- nie wyjdę za Marka i koniec! I will not marry Mark and that’s final!- koniec (i) kropka that’s the end of it, full stop GB, period US- nie pójdziesz, koniec i kropka you can’t go and that’s the end of it!; you can’t go, full stop!- koniec końców stanęło na tym, że... in the end a. eventually it was decided that…- koniec końców, prawo do prywatności musi być respektowane after all, the right to privacy must be respected- na koniec warto zauważyć, że... finally it is worth noting that...- na końcu at the end, last (of all)- na przyjęcie przyszedł na końcu he was the last to arrive at the party- na samym końcu at the very end, last of all- pod koniec at a. toward(s) a. near the end- pod koniec maja/roku/XV wieku toward(s) the end of May/the year/the fifteenth century- pod koniec stulecia towards the end a. close of the century- pod koniec życia at a. toward(s) the end of one’s life- w końcu deszcz przestał padać it finally stopped raining- ja zadecyduję, co kupimy, w końcu to moje pieniądze I’ll decide what we’re going to buy – after all, it’s my money- z końcem at the end- z końcem maja/roku at the end of May/the year2. (zakończenie) end- zaskakujący koniec powieści/filmu the novel’s/film’s surprise ending a. surprising conclusion- na końcu książki znajduje się indeks there’s an index at the back of the book- na końcu listy at the end a. bottom of the list- czytać książkę od końca to read a book from the end3. (kraniec) (kolejki, kija, nitki) end- drugi koniec miasta the other a. far end of town a. the city- na końcu ulicy at the end of the street- na samym końcu ogrodu at the very a. extreme end of the garden- gabinet dyrektora znajduje się na końcu korytarza the director’s office is at the end of the corridor- pojechać na koniec świata to go to the ends of the earth- od końca from the end- trzeci od końca the third from the end- od końca do końca a. z końca w koniec from end to end- zwiedziłem Europę od końca do końca I’ve travelled the length and breadth of Europe4. (czubek) (języka, palca) tip, end; (noża, igły) point; (ołówka) tip, point- okulary zjechały mu na koniec nosa his glasses slid to the end of his nose- mieć coś na końcu języka to have sth on the tip of one’s tongue- mam to na końcu języka I have it a. it’s on the tip of my tongue5. sgt (końcówka) end- to koniec zapasów that’s the end of the supplies6. sgt książk. (śmierć) end, death- jego koniec jest bliski he is nearing his end- czuł, że jego koniec jest bliski he felt the end was near- pielęgnował matkę aż do końca he took care of mother until the end- jeśli mnie wydasz, to ze mną koniec if you give me away, I’m finished a. done for pot.■ do końca fully- sprawa nie została do końca wyjaśniona the matter has never been fully explained- nie do końca się (z tym) zgadzam I don’t entirely a. fully agree (with that)- nie do końca rozumiem, o co ci chodzi I don’t quite get your meaning a. what you mean- oklaskom nie było końca there was no end to the applause- położyć czemuś koniec książk. to put an end a. a stop to sth- wiązać koniec z końcem pot. to make (both) ends meet- z trudem wiązać koniec z końcem to struggle to make ends meet- z mojej pensji ledwo wiążę koniec z końcem with my salary, I barely make a. I can hardly make ends meet- koniec świata! nie wzięłam paszportu! bloody hell! I’ve forgotten my passport! pot.- wszystko ma swój koniec przysł. there is an end to everything przysł.; all things (must) come to an end (some time) przysł.; (o dobrych rzeczach) all good things (must) come to an end przysł.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ko|niec
-
6 pi|sać
impf Ⅰ vt 1. (zapisywać) to write; (na maszynie) to type- pisać wzory na tablicy to write formulae on the blackboard- ona ładnie/brzydko pisze her handwriting is good/bad- pisać drobnym maczkiem to have minute handwriting, to write in a small hand- pisać z błędami ortograficznymi to make a lot of spelling mistakes- pisać ręcznie to write by hand- odręcznie pisana notatka a handwritten note- pisać na komputerze to write a. type on a computer- pisać po polsku/angielsku to write in Polish/English- pisać długopisem/ołówkiem to write in pen/pencil- daj mi coś do pisania (długopis, ołówek) give me sth to write with; (kartkę) give me sth to write on- przybory do pisania writing materials ⇒ napisać2. (tworzyć) to write- pisać wiersze/powieści/piosenki/opery to write poems/novels/songs/operas- pisać do gazet to write for the newspapers- żyć z pisania to make a living from writing- zarabiać na życie pisaniem to write for a living- tekst pisany po łacinie a text written in Latin- dużo pisał he wrote a lot- pisać o czymś a. na temat czegoś to write about sth- dobrze/źle pisać to write well/badly- pisać ciekawie/barwnie to write interestingly/vividly- piszę, co czuję I write what I feel- mieć łatwość pisania to write with ease ⇒ napisać3. (korespondować) to write- pisać list/skargę do kogoś to write a letter/letter of complaint to sb- pisać podanie o coś to apply for sth- pisać do kogoś to write to sb- pisać komuś o czymś to write to sb about sth- pisać do domu to write home- pisał, żebyśmy się nie martwili he wrote to us to say that we shouldn’t worry ⇒ napisać4. to report- prasa pisze, że… newspapers report that…- piszą o nim/tym wszystkie gazety he’s/it’s in all the papers ⇒ napisaćⅡ vi 1. (być piśmiennym) to (be able to) write- jeszcze nie umieją pisać they can’t write yet2. [długopis, pióro] to write- ten długopis nie pisze this pen doesn’t write- to pióro dobrze pisze this pen writes well3. kryt. (być napisanym) co tu pisze? what does it say here?- w książce pisze, że… it says in the book that…Ⅲ pisać się 1. [słowo, wyrażenie] to be spelled a. spelt- jak to się pisze? how do you spell it?- to się pisze rozłącznie it’s written as two words- to się inaczej pisze, a inaczej wymawia it’s pronounced differently from the way (that) it’s spelled2. (o nazwiskach) oni piszą się z niemiecka they spell their name in the German way 3. pot. (decydować się) pisać się na coś to be ready for sth- ja się na to nie piszę! I’m out of it! pot.- nie piszę się na taki wydatek I can’t afford to spend so much■ co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr let bygones be bygones- to wszystko jest palcem na wodzie pisane it’s all up in the airThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pi|sać
-
7 oprócz
praep. 1. (z wyjątkiem) apart a. aside from, except (for) (kogoś/czegoś sb/sth)- zwiedził cały pałac oprócz ostatniego piętra he saw the whole palace apart from a. except (for) the last floor- zaproszono wszystkich oprócz Adama everyone was invited except (for) Adam- (on) robi w domu wszystko oprócz gotowania he does everything around the house except the cooking- oprócz tego niewiele się zmieniło apart from that nothing much has changed2. (obok, niezależnie od) besides, apart a. aside from (kogoś/czegoś sb/sth)- oprócz niego byli tam i inni there were others there besides a. apart from him- oprócz ogólnych stłuczeń lekarz stwierdził złamanie ręki apart from general bruising, the doctor diagnosed a fractured arm- oprócz tego (ponadto) apart from that, besides that- (ona) studiuje, a oprócz tego pracuje na pełnym etacie apart from a. besides being a student a. studying, she has a full-time job* * *prep(+gen) ( w uzupełnieniu) apart lub aside from, beside(s); ( z wyjątkiem) except* * *prep.+ Gen.1. (= obok, poza) aside from, besides, apart from; oprócz palm rosły tam także cyprysy aside from palm trees, cypresses grew there as well; oprócz tego (= dodatkowo, ponadto) aside from that.2. (= z wyjątkiem) except; ( po przeczeniach) besides, but; oprócz matki nie miał żadnej rodziny he didn't have any relatives besides l. aside from his mother; oprócz niego nikogo więcej tam nie było there was nobody else there except l. besides him; nic jeszcze nie piłem oprócz porannej kawy I haven't had anything but my morning coffee so far; pokazano im wszystkie pokoje oprócz sypialni they were shown all the rooms except l. save the bedroom; wszyscy się śmiali oprócz Ewy everybody laughed, except l. save Eve.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > oprócz
-
8 świat
1) Welt fna całym świecie auf [ lub in] der ganzen Weltprzyjść na \świat auf die Welt kommenwydać na \świat zur Welt bringen, in die Welt setzenTrzeci Świat pol die Dritte Welt2) ( środowisko)\świat fauny/flory Tier-/Pflanzenwelt f, Tier-/Pflanzenreich nt4) na końcu \świata am Ende der Weltkoniec \świata Weltuntergang mto jeszcze nie koniec \świata das ist doch kein Weltuntergangobywatel \świata Weltbürger(in) m(f)okno na \świat Fenster nt zur Weltpępek \świata Nabel m der Weltstary jak \świat steinaltwielki \świat die große Weltpuścić coś w \świat etw in die Welt setzen\świata poza kimś nie widzieć in jdn vernarrt seindwa \światy [zwei] Weltenjak \świat \światem seit Urzeiten, seit Menschengedenkentamten \świat das Jenseitsten \świat das Diesseits\świat się nie kończy na kimś/czymś an jdm/etw geht die Welt nicht zu Grunde[kochać kogoś] nad wszystko w świecie [jdn] über alles in der Welt [lieben]za nic w świecie [ lub za żadne skarby \świata] ! um nichts in der Welt! -
9 so
soso einfache Dinge takie proste rzeczy; (+ adv) tak;so oder so tak czy owak;bald so, bald so raz tak, raz siak;so ein taki; co za;so ein heißer Tag taki upalny dzień;so ein Zufall! co za traf!;so wie … tak oder taki jak …;nur so tylko tak; ot tak;so genannt tak zwany;das kam so: … to było tak: …;so? tak?;so betrachtet z tego punktu widzenia;… oder so ähnlich … albo coś w tym rodzaju;so etwa in … Minuten za jakieś … minut;fam. (na,) so was! coś podobnego!;unpers es ist so weit pora po temu;du hast es gewollt, so … chciałeś tego, a więc …;so Leid es mir tut, ich muss … bardzo żałuję, ale muszę …;so ziemlich alles prawie wszystko;so gut wie fertig prawie gotowy;wie geht es dir so? jak tam ci się powodzi?;so hör doch auf! (no) przestańże! -
10 być
impf (jestem, jesteś, jest, jesteśmy, jesteście, są, byłem, byłeś, był, byliśmy, byliście, byli, będę, będziesz, będzie, będziemy, będziecie, będą) Ⅰ vi 1. (istnieć, żyć) to be- jest wielu znanych aktorów there are many well known actors- nie ma nikogo, kto mógłby to zrobić there’s no one who could do it- czy jest Bóg, czy go nie ma? does God exist, or not?- był sobie kiedyś stary król there was a. lived once an old king- nie było cię jeszcze wtedy na świecie this was before you were born- myślę, więc jestem I think, therefore I am- być albo nie być to be or not to be- to dla nas być albo nie być this is our to be or not to be, this is our Waterloo- nie ma już dla niej ratunku nothing can save her now- jest wiele powodów do zadowolenia there’s good reason to be happy- nie ma powodu do obaw there is no reason a. need to worry- są sprawy, których nigdy nie zrozumiesz there are (certain) things that you’ll never understand- nie ma co płakać/gadać it’s no use crying/talking (about it)- nie ma co żałować (there’s) no need to be sorry- nie ma co a. czego żałować it’s no great loss- nie ma czemu się dziwić, że… it’s no surprise a. wonder that…- nie ma o co się kłócić there’s nothing to quarrel about- nie ma czym się martwić/czego się bać there’s nothing to worry about/to be afraid of- nie ma z czego być dumnym (it’s) nothing to be proud of- nie ma z czego się cieszyć/śmiać there’s nothing to rejoice/to laugh about- „dziękuję za podwiezienie” – „nie ma za co” ‘thanks for the lift’ – ‘don’t mention it’ a. ‘you’re welcome‘- „przepraszam, że panu przerwałem” – „nie ma za co” ‘sorry I interrupted you’ – ‘that’s all right’- już cię/was nie ma! off with you!2. (przebywać, znajdować się) to be- być w pracy/szkole to be at work/at school- być w teatrze/na koncercie to be at the theatre/at a concert- teraz wychodzę, ale będę w domu o piątej I’m going out now, but I’ll be home at five- dzisiaj nie ma go w biurze he’s not in the office today- w pokoju nikogo nie ma/nie było there is/was no-one in the room- jest już piąta, a jego jak nie ma, tak nie ma it’s already five, and he’s still not here a. there’s still no trace of him- „czy jest Robert?” – „nie, nie ma go, jest jeszcze w szkole” ‘is Robert in?’ – ‘no, he’s not, he’s still at school’- „są jeszcze bilety na ostatni seans?” – „niestety, już nie ma” ‘do you still have tickets for the last showing?’ – ‘sorry, all sold out’- czy będziesz jutro w domu? ‘will you be at home a. in home tomorrow?’- kiedy (ona) będzie znowu w Warszawie? when will she be in Warsaw again?- byłem wczoraj u Roberta/u babci I was at Robert’s/granny’s yesterday, I went to see Robert/granny yesterday- był przy narodzinach swojej córki he was present at the birth of his daughter- nigdy nie byłem w Rosji I’ve never been to Russia- „skąd jesteś?” – „(jestem) z Krakowa/Polski” ‘where are you from?’ – ‘(I’m) from Cracow/Poland’- „gdzie jesteś?” – „tutaj!” ‘where are you?’ – ‘(I’m) here!’- „jestem!” (przy odczytywaniu listy) ‘here!’, ‘present’- będąc w Londynie, odwiedziłem Annę when a. while I was in London I went to see Anna- biblioteka jest w budynku głównym the library is in the main building- w jednym pudełku jest dziesięć bateryjek there are ten batteries in a packet- w domu nie było nic do jedzenia there was nothing to eat at home a. in the house- co jest w tym pudle? what’s in this box?- gdzie jest moja książka/najbliższa apteka? where’s my book/the nearest chemist’s?- co jest dzisiaj na lunch? what’s for lunch today?- wczoraj na kolację był dorsz there was cod for dinner yesterday- „dużo masz tych ziemniaków?” – „oj, będzie” pot. ‘got a lot of those spuds?’ – ‘loads’ pot.- będzie, będzie, więcej się nie zmieści pot. that’s plenty a. that’ll do, there’s no room for any more3. (trwać, stawać się) to be- jest godzina druga po południu it’s two in the afternoon a. two p.m.- nie ma jeszcze szóstej rano it’s not yet six a.m.- zanim dotrzemy do domu, będzie ósma wieczorem/północ it’ll be eight p.m./midnight by the time we reach home- był maj it was in May- to było w grudniu 1999 it was in December 1999- to było dawno, dawno temu this was a long, long time ago- jest piękny ranek it’s a fine morning- jest mroźno/upalnie it’s nippy/hot- wczoraj był deszcz/mróz it was raining/freezing yesterday- ciekawe, czy jutro będzie pogoda I wonder if it’s going to be fine tomorrow- nie pamiętam dokładnie, to było dość dawno temu I can’t really remember, it was some time ago- z niego jeszcze coś będzie he’ll turn out all right- co z niego będzie? how will he turn out?, what will become of him?- będzie z niego dobry pracownik he’ll be a good worker- kuchmistrz to z ciebie nie będzie you’ll never make a chef- z tych kwiatów nic już nie będzie these flowers/plants have had it pot.- z naszych planów/wakacji nic nie będzie nothing will come of our plans/holidays- nic z tego nie będzie it’s hopeless- nic dobrego z tego nie będzie nothing good will come of it- tyle pracy i nic z tego nie ma (he’s done) so much work and nothing to show for it4. (odbywać się, zdarzać się) to be- koncert/egzamin jest jutro the concert/exam is tomorrow- zebranie było w sali konferencyjnej the meeting was (held) in the conference room- jutro nie będzie a. nie ma lekcji there are no classes tomorrow- był do ciebie telefon there was a phone call for you- czy były do mnie jakieś telefony? has anyone called me?- był wypadek w kopalni there was an accident in the mine- co będzie, jeśli nie zdasz egzaminu? what’s going to happen if you fail the exam?- co będzie, jeśli ktoś nas zobaczy? supposing a. what if someone sees us?- nie martw się, wszystko będzie dobrze don’t worry, it’ll be a. it’s going to be fine- w życiu bywa rozmaicie you never know what life may bring- opowiedziałem jej wszystko, tak jak było I told her everything just as it happened- co ci/jej jest? what’s the matter with you/her?- coś mi/jemu jest something’s the matter with me/him- czy jemu coś jest? is anything the matter with him?- nic mu nie będzie, to tylko przeziębienie he’ll be fine, it’s only a cold5. (uczestniczyć, uczęszczać) to be- być na weselu/zebraniu to be at a wedding/meeting- wczoraj byliśmy na przyjęciu we were at a reception yesterday- być w liceum/na uniwersytecie to be at secondary school/at university- być na studiach to be a student a. at college- być na prawie/medycynie to study law/medicine- był na trzecim roku anglistyki he was in his third year in the English department- być na kursie komputerowym to be on a computer course- być na wojnie to go to war6. (przybyć) to be, to come- być pierwszym/drugim to be the first/second to arrive- był na mecie trzeci he came third- czy był już listonosz? has the postman been a. come yet?7. (znajdować się w jakimś stanie) to be- być pod urokiem/wrażeniem kogoś/czegoś to be charmed/impressed by sb/sth- być pod wpływem kogoś/czegoś to be under the influence of sb/sth- prowadzić samochód, będąc pod wpływem alkoholu to drive while under the influence of alcohol- być w ciąży to be pregnant- być w dobrym/złym humorze to be in a good/bad mood- nie być w nastroju do zabawy not to feel like going out a. partying- być w doskonałej formie to be in excellent form a. in fine fettle- być w strachu to be scared- być w rozpaczy to be in despair- bądźmy dobrej myśli let’s hope for the best- jestem przed obiadem I haven’t had my lunch yet- jestem już po śniadaniu I’ve already had breakfast- był siedem lat po studiach he had graduated seven years earlier- być po kielichu/po paru kieliszkach pot. to have had a drop/a few euf.- być na diecie to be on a diet- być na kaszce a. kleiku to be on a diet of gruel- być na emeryturze/rencie to be on a pension- sukienka jest do kolan the dress is knee-length- wody było do kostek the water was ankle-deep- firanka była do połowy okna the net curtain reached halfway down the window- chwila nieuwagi i było po wazonie one unguarded moment and the vase was smashed to pieces- jest już po nim/nas! it’s curtains for him/us! pot.- jeszcze chwila i byłoby po mnie another instant and it would have been curtains for me a. would have been all up with me pot.Ⅱ v aux. 1. (łącznik w orzeczeniu złożonym) to be- być nauczycielem/malarzem to be a teacher/painter- kiedy dorosnę, będę aktorem when I grow up, I’ll be an actor- być Polakiem/Duńczykiem to be Polish/Danish- borsuk jest drapieżnikiem the badger is a predator- nie bądź dzieckiem! don’t be childish a. such a child!- jestem Anna Kowalska I’m Anna Kowalska- „cześć, to ty jesteś Robert?” – „nie, jestem Adam” ‘hi, are you Robert? a. you’re Robert, are you?’ – ‘no, I’m Adam’- co to jest – ma cztery nogi i robi „miau”? what (is it that) has four legs and says ‘miaow’?- była wysoka/niska she was tall/short- jest autorką cenioną przez wszystkich she’s an author appreciated by all a. everybody- mój dziadek był podobno bardzo przystojnym mężczyzną my grandfather is said to have been a very handsome man- wciąż jest taka, jaką była za młodu she’s still her old self- kwiaty były żółte i czerwone the flowers were yellow and red- pizza była całkiem dobra the pizza was quite good- pojemnik był z drewna/plastiku the container was made of wood/plastic- z tych listewek byłby ładny latawiec these slats could make a fine kite- wszystko to były jedynie domysły it was all only conjecture- czyj jest ten samochód? whose car is this?, who does this car belong to?- ta książka jest jej/Adama this book is hers/Adam’s, this is her/Adam’s book- żona była dla niego wszystkim his wife was everything to him- nie naśladuj innych, bądź sobą don’t imitate others, be yourself- ta zupa jest zimna this soup is cold- Maria jest niewidoma Maria is blind- jesteś głodny? are you hungry?- Robert jest żonaty/rozwiedziony Robert is married/divorced- są małżeństwem od dziesięciu lat they’ve been married for ten years- bądź dla niej miły be nice to her- bądź tak dobry a. uprzejmy would you mind- bądź tak miły i otwórz okno would you mind opening the window?- czy byłaby pani uprzejma podać mi sól would you be kind enough a. would you be so kind as to pass me the salt?- nie bądź głupi! don’t be a fool!- cicho bądź! be quiet!- być w kapeluszu/kaloszach/spodniach to be wearing a hat/rubber boots/trousers- była w zielonym żakiecie/czarnym berecie she was wearing a green jacket/black beret, she had a green jacket/black beret on- być za kimś/czymś (opowiadać się) to support sb/sth, to be for sb/sth- byłem za tym, żeby nikomu nic nie mówić I was for not telling anyone anything- dwa razy dwa jest cztery two times two is four2. (w stronie biernej) artykuł jest dobrze napisany the article is well written- ściany pokoju były pomalowane na różowo the walls of the room were painted pink- dzieci, które są maltretowane przez rodziców children who are abused by their parents- tak jest napisane w gazecie that’s what it says in the paper- samochód będzie naprawiony jutro the car will be repaired by tomorrow- to musi być zrobione do czwartku this must be done by Thursday- sukienka była uszyta z czarnej wełenki the dress was made of black wool3. (w czasie przyszłym złożonym) shall, will- będzie pamiętał a. pamiętać tę scenę przez cały życie he will remember this scene all his life- będziemy długo go wspominali a. wspominać we shall a. will long remember him4. przest. (w czasie zaprzeszłym) w Krakowie mieszkał był przed trzema laty he would have been living a. was living in Cracow three years ago 5. (w trybie warunkowym) byłbym napisał a. napisałbym był do ciebie, gdybym znał twój adres I would have written to you, had I known your address a. if I had known your address- co by się było stało, gdyby nie jego pomoc what would have happened if it hadn’t been for his help- byłaby spadła ze schodów (omal nie) she almost fell down the stairs- byłbym zapomniał! zabierz ze sobą śpiwór I almost a. nearly forgot! take a sleeping bag with you6. (w zwrotach nieosobowych) było już późno it was already late- jest dopiero wpół do ósmej it’s only half past seven- nie było co jeść there was nothing to eat- za ciepło będzie ci w tym swetrze you’ll be too hot in this jumper- byłoby przyjemnie zjeść razem obiad it would be nice to have lunch together- wychodzić po zmierzchu było niebezpiecznie it was dangerous going out after dark- nie kupić tego mieszkania będzie niewybaczalnym błędem not to buy that a. the flat would be an inexcusable mistake- z chorym było źle/coraz gorzej the patient was bad/getting worse- z dziadkiem jest nienajlepiej grandfather is poorly- wszystko będzie na niego he’ll get all the blame- żeby nie było na mnie I don’t want to get the blame- na imię było jej Maria her name was Maria- było dobrze po północy it was well after midnight- będzie z godzinę/trzy lata temu an hour or so/some three years ago- będzie kwadrans jak wyszedł he must have left fifteen minutes or so ago, it’s been fifteen minutes or so since he left- do najbliższego sklepu będzie ze trzy kilometry it’s a good three kilometres to the nearest shop- nie ma tu gdzie usiąść there’s nowhere here to sit- w tym mieście na ma dokąd pójść wieczorem there’s nowhere to go at night in this town- nie ma komu posprzątać/zrobić zakupy there’s no-one to clean/to do shopping- nie ma z kim się bawić there’s no-one to play with7. (z czasownikami niewłaściwymi) to be- trzeba było coś z tym zrobić something had to be done about it- trzeba było od razu tak mówić why didn’t you say so in the first place?- czytać można było tylko przy świecach one could read only by candlelight- jest gorzej niż można było przypuszczać it’s worse than might have been expected■ bądź zdrów! (pożegnanie) goodbye!, take care!- być bez forsy/przy forsie pot. to be penniless/flush pot.- być do niczego (bezużyteczny) [osoba, przedmiot] to be useless a. no good; (chory, słaby) [osoba] to be poorly a. out of sorts- być może perhaps, maybe- być może nam się uda perhaps we’ll succeed- być może a. może być, że… it may happen that…- być niczym [osoba] to be a nobody- znałem ją, kiedy jeszcze była nikim I knew her when she was still a nobody- być przy nadziei a. być w poważnym a. odmiennym a. błogosławionym stanie książk. to be in an interesting condition a. in the family way przest.; to have a bun in the oven euf., pot.- było nie było (tak czy owak) when all’s said and done, after all; (niech się dzieje co chce) come what may, be that as it may- było nie było, to już ćwierć wieku od naszego ślubu when all’s said and done a. after all, it’s twenty-five years since we got married- było nie było, idę pogadać z szefem o podwyżce come what may, I’m going to the boss to talk about a rise- było siedzieć w domu/nie pożyczać mu pieniędzy pot. serves you right, you should have stayed at home/shouldn’t have lent him money- było nic mu nie mówić you should have told him nothing- co będzie, to będzie whatever will be, will be- co było, to było let bygones be bygones- co jest? pot. what’s up? pot.- co jest, do jasnej cholery? dlaczego nikt nie otwiera? what the hell’s going on? – why doesn’t anyone open the door? pot.- co jest? przyjacielowi paru groszy żałujesz? what’s wrong? – can’t spare a friend a few pence? pot.- coś w tym jest a. coś w tym musi być there must be something in it- coś w tym musi być, że wszyscy dyrektorzy będą na tym zebraniu there must be something in it, if all the directors are going to the meeting- jakoś to będzie things’ll a. it’ll work out somehow pot.- nie ma co, trzeba brać się do roboty oh well, time to do some work- nie ma co! well, well!- mieszkanie, nie ma co, widne i ustawne well, well, not a bad flat, airy and well laid out- ładnie się spisałeś, nie ma co! iron. well, well, you’ve done it now, haven’t you!- nie ma (to) jak kuchnia domowa/kieliszek zimnej wódki nothing beats a. you can’t beat home cooking/a glass of cold vodka- nie ma (to) jak muzyka klasyczna give me classical music every time- nie ma to jak wakacje! there’s nothing like a holiday!- nie może być! (niedowierzanie) I don’t believe it!, you don’t say!- niech będzie! oh well!- niech ci/wam będzie! have it your own way!- niech mu/jej będzie! let him/her have his/her own way!- niech tak będzie! (zgoda) so be it!- tak jest! (owszem) (that’s) right!- „to jest pańskie ostatnie słowo” – „tak jest, ostatnie” ‘is that your final word?’ – ‘yes, it is’, ‘that’s right’- tak jest, panie pułkowniku/generale! Wojsk. yes, sir!- to jest książk. that is, that is to say- główne gałęzie przemysłu, to jest górnictwo i hutnictwo the main branches of industry, that is (to say) mining and metallurgy* * *(jestem, jesteś); pl jesteśmy; pl jesteście; pl są; imp bądź; pt był, była, byli; sg fut będę; sg fut; będziesz; vijestem! — present!, here!
jest ciepło/zimno — it's warm/cold
jest mi zimno/przykro — I'm cold/sorry
będę pamiętać lub pamiętał — I will remember
co będzie, jeśli nie przyjdą? — what will happen if they don't come?
nie może być! — this lub it can't be!
tak jest! — yes, sir!
jestem za +instr /przeciw być — +dat I am for/against
* * *I.być1ipf.1. (= znajdować się w jakimś stanie l. miejscu) be; (= istnieć) exist, be there; być na diecie be on a diet; być na emeryturze be retired; jestem po robocie I'm finished l. done with work (for today); pewnego razu był sobie król... once upon a time there lived a king...; w ogrodzie były róże there were roses in the garden; w Galaktyce są miliardy gwiazd there are billions of stars in the Galaxy; ile ich jest? how many of them are there?; być w kinie be at the theater; być na wycieczce be on a trip; być w Warszawie be in Warsaw; być u babci na wsi be at grandma's house in the country; być z kimś sam na sam be one on one with sb; od świtu jestem na nogach I have been on my feet all day; Ewa jest na ostatnich nogach Eva is ready to drop l. dead on her feet; jesteś na drodze do zawału you are on the road to a heart attack; wszystko jest na swoim miejscu everything is in its place; to było nie na miejscu that was out of line; być na ustach całego miasteczka be on the lips of everyone in town; być jedną nogą na tamtym świecie have one foot in the grave; co dzisiaj będzie na obiad? what's for supper today?; wszystko jest pod ręką we have everything right at hand; być u steru przen. be at the wheel; no to jestem w domu (= zrozumiałem) that hits home; być w latach l. w leciech be up in one's years; być w sile wieku be in one's prime; być w opałach be in a bind; teraz wszystko jest w twoich rękach now everything is in your hands l. up to you; być w siódmym niebie be in seventh heaven; być w swoim żywiole be in one's element; być na zebraniu be at a meeting; być na wojnie be (fighting) in a war; być na studiach be at college; być na anglistyce be in the English Department; nigdy nie byłem w Chicago I've never been to Chicago; Adam jest pod pantoflem swojej żony Adam is henpecked; być nie w sosie be in a bad mood; jest gaz i woda we have gas and water; jestem takiego samego zdania I'm of the same opinion; jestem dobrej myśli I'm hoping for the best; jest mi u ciebie tak dobrze I feel so good at your place; jest mi głupio I feel stupid; to jest do niczego it's no good; być górą be on top; to nie jest czas po temu this is not the time for that; to nie jest mi na rękę this is inconvenient (for me); to nie jest po mojej myśli that's not what I intended l. what I had in mind; jestem pod wrażeniem I'm impressed; jestem bez pieniędzy I'm broke; jestem w ciąży I'm pregnant; Ewa jest przy nadziei przest. Eva is in the family way; jestem na służbie I'm on duty; byliśmy na spacerze we were taking a walk; dobrze wiesz, że jesteś na mojej łasce you know fully well that you're at my mercy; czy jesteś w stanie mnie zrozumieć? are you able to understand me?; jestem w dobrym humorze I'm in a good mood; byliśmy w kłopocie, co zrobić z... we couldn't figure out what to do with...; Ewa przez moment była w rozterce for a moment Ewa was in a dilemma; Ewa jest z Adamem w przyjaźni Ewa is friends with Adam; po czyjej jesteś stronie? whose side are you on?; Adam jest w porządku Adam is OK l. alright; to nie jest w moim guście that's not my style; jestem na bakier z gramatyką I haven't a clue about grammar; z teściową jestem na złej stopie I'm on bad terms with my mother-in-law; z prezesem jestem na ty I'm on a first name basis with the president; jestem za reformą I'm for the reform; oni są z sobą za pan brat they are on familiar terms; jestem z Ewą po słowie przest. I'm engaged to Eve.2. ( część orzeczenia imiennego) jestem studentem I am a student; byłam piosenkarką I was a singer; będę generałem I will be a general; ta dziewczyna jest ładna that girl is pretty; samochód jest ojca that's father's car; ten długopis nie jest mój this pen isn't mine; bądź zdrów! get well!; jesteś dla mnie niczym! you mean nothing to me; on nie był sobą he wasn't himself; dwa razy dwa jest cztery two plus two is l. equals four.3. ( w zdaniach bezosobowych) (= zdarzać się) jest piękny dzień it's a beautiful day; był kwiecień it was April; było to dość dawno it was l. happened quite a long time ago; był do ciebie telefon you had a call; było już późno it was getting late; nie ma co jeść there's nothing to eat; będzie z godzinę temu, jak... it's been an hour since...; a co będzie ze mną? what will happen to me?; ciekaw jestem, co z niego będzie I'm curious (about) what will become of him; jeżeli tak jest if it is so; być może maybe, perhaps; co będzie, to będzie come what may; co było, to było let bygones be bygones; jakoś to (w końcu) będzie thing's will turn out fine (in the end); co ci jest? what's wrong l. the matter with you?; z tej mąki nie będzie chleba it's hopeless; nie może być that's impossible; jest już po nim it's too late for him; he's done for; he's a goner l. a has-been; co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr what's done is done; tak jest! exactly!, precisely!, that's right; wojsk. yes, sir!; to jest (= czyli) that is; było nie było whatever happens; no matter what (happens).II.być2ipf.1. tylko będę będziesz itd. ( w formach czasu przyszłego) will (be); będę pamiętał o tym I'll remember that; dzieci będą w ogrodzie the kids will be in the garden; będziemy śpiewać kolędy we're going to sing carols.2. ( w formach strony biernej) dom był sprzedany za... the house was sold for...; jesteś obserwowany you are being watched; droga jest już naprawiona the road has been repaired.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > być
-
11 pozosta|ć
pf — pozosta|wać impf (pozostanę — pozostaję) książk. vi 1. (nie odejść, nie zostać zabranym) to stay- pozostańcie na swoich miejscach (nie wstawajcie) remain seated; (nie odchodźcie) remain where you are- pozostać przy chorym to stay with a patient- jeden egzemplarz umowy pozostaje u nas one copy of the contract stays with us- pozostać w czyjejś pamięci przen. to remain in sb’s memory- dzień ten pozostał w moich wspomnieniach jako jeden z najszczęśliwszych w moim życiu I remember that day as one of the best a. happiest in my life- niech to pozostanie między nami this is just between me and you2. (trwać) to remain- pozostawać na wolności to remain at large- pozostawać na czyimś utrzymaniu to be dependent on sb for support- pozostać przy swoim zdaniu to not change one’s mind- pozostać przy starej metodzie to stick to an old method- u nich wszystko pozostało jak dawniej nothing had changed with them- pozostała samotna do końca życia she remained single for the rest of her life- jej słowa pozostały dla mnie zagadką her words still remain a mystery to me- moje pytanie pozostało bez odpowiedzi my question remained unanswered- mimo ogromnej popularności, pozostała skromną osobą despite her enormous popularity she remained a modest person- nie pozostawać bez wpływu na coś to have its impact on sth- ich rozwód nie pozostał bez wpływu na dzieci their divorce had its effect on the children3. (stanowić resztę) to remain- z dawnej drużyny pozostało zaledwie kilku graczy only a few players remained from the old team- pozostała jeszcze minuta there’s one more minute left- pozostała nam jeszcze jedna możliwość we have one more option left- do rozstrzygnięcia pozostaje jeszcze jedna kwestia there is one issue that remains to be settled- pozostaje jeszcze określenie ceny the only thing remaining is to state the price- pozostało jeszcze wiele do zrobienia a lot remains to be done- pozostaje faktem, że… the fact remains that…- nie pozostało a. pozostawało mi nic innego jak ucieczka/jak ich przeprosić the only thing I could do was (to) run away/apologise to them- na zakończenie pozostaje mi podziękować państwu za przybycie it only remains for me to thank you for coming4. (być pozostałością) to be left- pozostały po nim ubrania i kilka mebli he left some clothes and furniture- turyści odjechali, pozostały po nich tylko śmieci the tourists drove off, leaving behind lots of rubbishThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pozosta|ć
-
12 co
Ⅰ pron. 1. (w pytaniach) what- co to (jest)? what’s this/that?- co jest na górze? what’s upstairs?- co robisz? what are you doing?- co mi kupiłaś? what did you buy for me?- co się dzieje? what’s going on a. happening?- co ci po tym? what do you need it for?- o co chodzi? what’s the problem a. matter?, what’s going on?- w co się ubierzesz? what are you going to wear?- czego szukasz? what are you looking for?- czego on chciał? what did he want?- czego a. copot. chcesz w zamian? what do you want in exchange?- do czego służy ten guzik? what is this button for?- z czego jest ta koszula? what is this shirt made of?- czemu się tak przyglądasz? what are you looking at?- czym mam otworzyć tę puszkę? what shall I open this tin with?- czym żywią się wieloryby? what do whales feed on?- czym to się skończy? how will it (all) end?- o czym oni mówią? what are they talking about?- co to za maszyna? what’s this/that machine?- co to za kamień? what kind of stone is this?- co ty na to? what do you say a. think?- co u ciebie? how are you?, what’s new?, how’s life (treating you)?- co z tobą? źle się czujesz? what’s wrong (with you)?, don’t you feel well?- psa zabierzemy ze sobą, ale co z kotem? we can take the dog with us, but what about the cat?- co z tego? a. no to co? what of a. about it? pot.- co z tego, że kocha? so he’s in love, so what? pot.- co on, oszalał, żeby tyle forsy przepuścić! pot. he must be mad blowing all that money pot.- czego tam nie ma na strychu! there are all sorts of things in the attic- czym to on w życiu nie był! he’s done all sorts of things in life- co ty mi tu przyniosłeś? what on earth have you brought me?- po co a. na co? what for?- po co jedziesz do Krakowa? what are you going to Cracow for?- na co ci ten scyzoryk? what do you need this penknife for?- i na co wam to było? what did you have to (go and) do that for?- czego tam poszłaś? pot. what did you go there for?- czemu płaczesz? what are you crying for?- czemu nie? why not?- „idziesz z nami?” – „czemu nie” ‘are you coming with us?’ – ‘why not?’2. (w mowie zależnej) what- powiedz, co chcesz na śniadanie tell me what you want for breakfast- zapytaj go, co zrobił z nożyczkami ask him what he’s done with the scissors- dobrze byłoby wiedzieć, o co właściwie mu chodzi it would be good to know what he really wants- przysłuchiwał się, o czym rozmawiają he was listening in on their conversation- nie wiem, co to była za ryba I don’t know what kind of fish it was- nie rozumiem, po co tu przyszedł I don’t understand why he came here a. what he came here for- powiem mu jutro, co i jak I’ll tell him tomorrow what’s what- wiesz co?… (do) you know what?… pot., (I’ll) tell you what… pot.3. (w zdaniu podrzędnym zawężającym) that- wszystko to, co chciał zrobić everything (that) he wanted to do- mam coś, co cię zainteresuje I’ve got something that’ll interest you- nie zrobiłam nic, czego musiałabym się wstydzić I did nothing (that) I ought to be ashamed of- rób, co chcesz do what you want- czym była kiedyś łacina, tym stał się dziś język angielski what Latin was once, English is today- co jest naprawdę nieznośne, to myśl, że… what is really maddening is the thought that…- z czego będziemy żyć, to mój kłopot what we’re going to live on is my problem- co się stało, to się nie odstanie what’s done is done4. (w zdaniu podrzędnym rozwijającym) which- powiedział, że pożyczył mi pieniądze, co nie było prawdą he said he had lent me some money, which wasn’t true- zdał ostatni egzamin, czym bardzo ucieszył rodziców he passed the last exam, which made his parents very happy5. (ile, jak, jaki) as- on ma tyle samo wrogów, co przyjaciół he has as many enemies as he has friends- zatrudniamy tyle samo pracowników, co rok temu we employ as many people as we did a year ago- mam dwa razy tyle pracy, co ty I have twice as much work as you (have)- kapelusz tego samego koloru, co płaszcz a hat the same colour as the coat- mieszkam w tym samym domu, co on I live in the same building as he does- rodzice tyle go widywali, co na obiedzie his parents only saw him at dinner time6. pot. (kto, który) who- ktoś, co nigdy nie był w wojsku someone who has never been in the army- znam kogoś, co to chętnie zrobi I know someone who’ll be glad to do it- gdzie się podział ten chłopak, co u was mieszkał? what happened to the boy who used to live with you?- wiesz, co ty dla niego jesteś? do you know what you are to him?- ten młyn, co to w nim teraz jest hotel that mill that’s a hotel now7. pot. (dlaczego, w jakim celu) why- co się tak kręcisz? why can’t you sit still?- co tak wcześnie wstałaś? why did you get up so early?- coś taki wesoły? why are you so cheerful?, what are you so cheerful about?8. (w wyrażeniach emfatycznych) what (a)- co to za dureń z niego! what a clown he is! pejor.- co za niespodzianka! what a surprise!- nie masz pojęcia, co to za rozkosz! you’ve no idea what a delight it isⅡ praep. every- co dzień/sobota every day/Saturday- co dziesięć minut/dwa tygodnie every ten minutes/two weeks- przystawał co krok he stopped with each a. every step- co jakiś czas tu zagląda, żeby sprawdzić, co robimy he looks in every now and then to check on us- opuszczał co drugą stronę he was skipping every other pageⅢ adv. (bardziej) co ciekawsze fragmenty/książki some of the more interesting sections/books- co wytrwalsi zostali do końca sztuki only the most persevering stayed till the end of the playⅣ conj. (jak) as- (ona) pracuje w tej samej firmie co ja she works for the same company as me- ten sam/to samo co zawsze the same as always- taki sam jadłospis co przed tygodniem the same menu as a week ago- to już nie ten człowiek, co dawniej he’s not the man he used to be- jest równie inteligentny, co przebiegły he’s as intelligent as he is crafty- mogła mieć równie dobrze trzydzieści co czterdzieści lat she could just as well have been thirty as forty- co ciekawe/dziwne… what’s interesting/strange…- co gorsza… what’s worse…- co więcej… what’s more…Ⅴ part. pot. (jako równoważnik zdania) boisz się, co? you’re afraid, eh? pot.- ale ona urosła, co? she’s really grown, hasn’t she?- będziemy w kontakcie, co? we’ll be in touch, right? pot.- miłe dzieciaki, co nie? nice kids, eh? pot.- nie poznajesz mnie, co? you don’t recognize me, do you?- wszyscy gdzieś jadą na wykacje, a my co? everyone’s going somewhere on holiday, and what about us?- kto cię tu wpuścił, co? who let you in, eh? pot.- i co, zdałeś egzamin? well, did you pass (the exam)?- co ty, chcesz oberwać od ojca? you don’t want to get it from your father, do you? pot.- a ty co? dzwonka nie słyszałeś? what are you doing? – didn’t you hear the bell?Ⅵ co do praep. 1. (jeśli chodzi o) as for, as far as [sb/sth] is concerned- co do mnie, nigdy w horoskopy nie wierzyłem as for me, I’ve never believed in horoscopes- co do pańskiego artykułu… as for your article…, as far as your article is concerned…2. (w sprawie) regarding, concerning- mamy zastrzeżenia co do ostatniej partii towaru we have some reservations regarding the last consignment- jego uwagi co do nowelizacji ustawy his remarks regarding a. concerning the amendment of the law3. (pod względem) regarding, concerning- ustalenia co do zakresu prac details regarding a. concerning the scope of the work- druga co do wielkości partia polityczna the second largest party- dziesiąte co do wielkości państwo świata the world’s tenth largest state4. (dokładnie) to- co do godziny/dnia to the hour/day- o siódmej co do minuty at seven o’clock sharp- przyszedł punktualnie co do minuty he came a. arrived right on the dot pot.- oddał mi wszystko co do grosza he gave me back every single penny- powtórzyła wszystko co do słowa she repeated everything word for word- zginęli wszyscy co do jednego not one of them survivedⅦ co…, (to) … conj. 1. (ile razy) each time- co wstawał, robiło mu się słabo each time he got up, he felt faint- co otworzył gazetę, wszędzie o Iraku every time he opened a newspaper, there was something about Iraq- co strzelił, to chybił every time he fired, he missed- co wspiął się wyżej, to zsuwał się each time he climbed up, he slipped down again- co premiera, to sukces each new production is/was a success2. (dla podkreślenia) co praca, to praca work is work (after all)- co chłop, to chłop you can’t beat a man (about the place)- co głowa, to głowa you can’t beat good brains- co prawda, to prawda I’ll second that- co dyrektor, to nie zwykły robotnik a director’s not just any workerⅧ czym…, tym… conj. kryt. czym starszy, tym głupszy the older he gets, the more foolish he becomes- czym większy przywódca, tym groźniejszy jego upadek the greater the leader, the further he has to fall■ a co tam what do I care?, what does it matter?- chciała pokazać, co to nie ona she wanted to show what she was made of- co jak co, ale ciasto robisz pyszne say what you like, but you make delicious cake- czego jak czego, ale pieniędzy im nie brakuje whatever they’re short of, it’s not money- co najmniej at least- co najwyżej at most- co to, to nie! pot. that’s out of the question!; no way! pot.- co (proszę)? pot. (w odpowiedzi) what?- „Adam!” – „co?” ‘Adam!’ – ‘what?’- „jesteś tam?” – „a co?” ‘are you there?’ – ‘what do you want?’- co (takiego)? (wyrażające zdziwienie) what?, really?- goście dopiero co wyjechali the guests have not long gone, the guests have only just left* * *1. pron( w pytaniach) whatto drzewo, co rośnie koło domu — the tree that grows by the house
wspominał tych, co odeszli — he remembered those who had left
zdałem egzamin, co wszystkich zaskoczyło — I passed the exam, which surprised everybody
co się stało, to się nie odstanie — what's done cannot be undone ( w równoważnikach zdań)
rób, co chcesz — do what you want
co niemiara — in abundance, (pot: cokolwiek) anything
2. partjeśli co, daj mi znać — get in touch at the slightest thing
co najwyżej — at (the) mostco gorsza — what's worse, worse still
co więcej — what's more, furthermore
co chwila/krok — every lub each minute/step
co drugi/trzeci — every second/third
co do (+gen) — ( odnośnie do) as to, as for
3. conjco do mnie — as far as I am concerned, ( dokładnie) (exact) to
4. advco strzelił, to chybił — every time he shot he missed
(pot: dlaczego) why* * *copron.1. ( zastępuje rzeczowniki) what; rób, co chcesz do what you want; czego (znowu) chcesz? what do you want (now)?; zwł. z irytacją what is it that you want (now)?; co to będzie? (= co chcesz zrobić?) what is it going to be?, what'll it be?; (= co się stanie?) what'll happen?; po co? what for?; byle co anything; Bóg wie co God knows what; diabli wiedzą co only the Devil knows; co to, to nie I won't have that; jeszcze czego! anything else?, what('s) next?; bądź co bądź anyway; w czym rzecz what's the matter; w razie czego (just) in case, if need(s) be; jak przyjdzie co do czego when the chips are down; nie ma co! there is no point; co komu do tego? it is none of anybody's business, why should it be anyone's business?, why should they care?; co mi tam! I don't care, I couldn't care less, who cares?; co będzie, to będzie happen what may; będzie co ma być what is to be, will be; what must be, must be; what will be, will be; co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr let bygones be bygones; co z oczu, to z serca out of sight, out of mind; co się stało, to się nie odstanie what's been done cannot be undone, let bygones be bygones; co za dużo, to niezdrowo too much of a good thing, too much breaks the bag; co się odwlecze, to nie uciecze there is luck in leisure; co ma wisieć, nie utonie he that is born to be hanged shall never be drowned, if you're born to be hanged then you'll never be drowned; co nagle, to po diable haste makes waste; czym chata bogata, tym rada what's mine is yours; co ma piernik do wiatraka what do these two things have in common?, it is quite beside the point.2. (jako zaimek względny, głównie w pytaniach i zdaniach złożonych) co tchu at full l. top speed, in all haste; tyle, co kot napłakał next to nothing; co do grosza not a penny less, not a penny more; tyle pomoże, co umarłemu kadzidło it won't do any good, it won't help at all.conj.( rozpoczyna zdanie podrzędne) which.part.1. ( wyraża powtarzalność) every; co krok every step; co godzina/co chwila/co miesiąc/co roku every hour/every moment/every month/every year; co prawda admittedly; co prawda, to prawda you're right; co rusz every moment, every time; na co dzień every day; co i raz pot. every moment, every time; co kraj, to obyczaj every country has its customs; every land has its own law; so many countries, so many customs.2. ( wzmacnia przysłówki) what, still; co gorsza what's worse, worse still; co więcej what's more; co dwie głowy, to nie jedna two heads are better than one.3. (wyraża pytanie o przyczynę, cel) why; co się tak długo zastanawiasz? why have you been dwelling on it so long?The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > co
-
13 m|ieć
impf (mam, masz) Ⅰ vt 1. (posiadać) (na własność) to have (got), to own [dom, samochód, mikrofalówkę]; (do dyspozycji) to have (got); (prowadzić) to run [firmę, warsztat]- mają dom na wsi they have a. own a house in the country- miał po ojcu warsztat samochodowy he had a. owned a garage left to him by his father- nasze muzeum ma dużą kolekcję impresjonistów our museum has (got) a large collection of Impressionist paintings- mam dla ciebie prezent/tę książkę o kotach I’ve got a present/that book about cats for you- miał wszystkiego dwie pary butów he only had two pairs of shoes- ubrała się w to, co miała she put on what she had- nie mam psa I don’t have a. I haven’t got a dog- nie mamy ani telewizora, ani pralki we have neither a TV nor a washing machine- wydawnictwo nie ma funduszy na zatrudnienie specjalisty the publishers can’t afford to employ a specialist- nie mam nic do jedzenia I’ve got nothing to eat, I don’t have anything to eat- czy oni mają namiot? have they got a tent?, do they have a tent?- masz scyzoryk? have you got a penknife?- czy ma pan bagaż? have you got any luggage?- czy macie gaz? have you got gas?- mieć coś przy sobie to have sth on one- masz przy sobie jakieś drobne? have you got any change on you?- gdzie masz klucze/moją książkę? what have you done with the keys/my book?- gdzie masz rower? where’s your bike? pot.- mieć na coś to have money for sth- miałem tylko na jedno piwo I only had for one beer- (on) ma na przyjemności, a nie ma na lekarza he has money to spend on pleasures, but he can’t afford a doctor- nie miał na nowe buty, a co dopiero na samochód he couldn’t afford a pair of new shoes, let alone a car- mieć za co coś zrobić to have enough money to do sth, to be able to afford to do sth- nie mieli za co wyjechać na wakacje they didn’t have enough to go on holiday, they couldn’t afford to go on holiday- nie mają z czego żyć they don’t have enough to live on- jak masz na imię? what’s your name?- mam na imię Maria my name’s Maria- (on) ma na nazwisko Nowak his (sur)name is Nowak- mieć coś na sobie to have sth on, to be wearing sth- miał (na sobie) granatowy garnitur he had a blue suit on, he was wearing a blue suit- na głowie miała kapelusz, na szyi biały szalik she had a hat on her head and a white scarf round her neck- nie mieć nic na sobie (być gołym) to have nothing on- mieć kogoś u siebie (gościć) to have sb staying with one- od tygodnia mamy u siebie teściów we’ve had my in-laws (staying) with us for the past week- jeśli Legia wygra, mam u ciebie piwo! you owe me a beer if Legia win(s)- masz!/macie! (weź/weźcie) here!- macie kanapki, jedzcie! here’s the sandwiches, eat up! pot.- masz, włóż to na siebie! here, put this on!- (a) masz! (zadając razy) take that!- (a) masz za to, że kłamiesz, a masz, a masz! (and) take that for lying! and that! and that! pot.- masz za swoje! (dobrze ci tak) serves you right!- ma za swoje, że jest taki naiwny it serves him right for being so naive- mamy teraz za swoje dobre serce! that’s the thanks we get for being nice a. for all our kindness!- masz ci los, zapomniałam parasola! blast, I’ve forgotten my umbrella!- masz go/ją/ich! (wyrażające zaskoczenie) just look at him/her/them!- masz go, jaki mądrala! look at him, Mr Clever Dick! GB pot.2. (liczyć sobie) to be- mieć dwadzieścia lat to be twenty (years old)- ile ona ma lat? how old is she?- mieć dwa metry wzrostu/wysokości to be two metres tall/high- mieć sześć metrów głębokości/szerokości/długości to be six metres deep/wide/long- pokój ma sześć metrów na pięć the room is six by five metres- dom będzie miał siedem pięter the house will be seven storeys high a. will have seven storeys- kilometr ma tysiąc metrów one kilometre is a thousand metres3. (posiadać jako cechę) to have (got)- pokój ma dwa okna the room has two windows- miał niebieskie oczy/siwe włosy he had blue eyes/grey hair- miała dziurawe buty she had holes in her shoes- kubek ma wyszczerbiony brzeg the mug’s rim is chipped- miała męża Włocha/inżyniera her husband was Italian/an engineer- mieć talent/cierpliwość/odwagę to have talent/patience/courage- nie mieć talentu/cierpliwości/odwagi to lack talent/patience/courage- mieć takt/rozsądek to be tactful/sensible- mieć (swoje) wady i zalety to have one’s good and bad points- zasłony mają kolor wiśni the curtains are cherry red in colour- działka ma kształt prostokąta a. prostokątny the allotment is rectangular (in shape)- jej perfumy miały słodkawy zapach/zapach konwalii her scent was sweet smelling/smelled of lily of the valley- urodę miała po matce, a talent po ojcu her looks came from her mother and her talent from her father- za całe umeblowanie pokój miał zdezelowany stół the only piece of furniture in the room was a rickety table- mieć w sobie coś (być interesującym) to have a certain something- on ma w sobie coś z dziecka/roztargnionego profesora there is something of the child/the absent-minded professor in a. about him- nie mieć nic do czegoś to have nothing to do with sth- jej wyjazd nie ma nic do naszych planów her going away has nothing to do with our plans- marzenia mają to do siebie, że rzadko się spełniają the thing about dreams is that they rarely come true- miała to do siebie, że zawsze się spóźniała the thing about her was that she was always late4. (o stanie fizycznym i psychicznym) to have [grypę, gruźlicę, trudności]; to feel [ochotę, żal]; to have, to bear [urazę]- mieć gorączkę a. temperaturę to have a. be running a temperature- mieć 39° gorączki to have a temperature of 39 degrees- mieć złamaną nogę to have a broken leg- mieć częste bóle głowy to have frequent headaches- mieć pragnienie to be thirsty- mieć dobry apetyt to have a good a. hearty appetite- mam nadzieję, że… I hope that…- mieć ochotę coś zrobić to feel like doing sth- miała ochotę płakać she felt like crying- mieć przekonanie/pewność, że… to be convinced/sure a. certain that…- mieć kogoś/czegoś dość a. dosyć to have had enough of sb/sth, to be fed up with sb/sth- miała winę wypisaną na twarzy she had guilt written all over her face5. (o relacjach między ludźmi) to have [syna, córkę, przyjaciół, wrogów]- to dziecko nie ma matki/ojca this boy/girl has no mother/father- ona nie ma rodzeństwa she has no brothers or sisters- ona będzie miała dziecko she’s going to have a. she’s expecting a baby- miała z nim dwóch synów she had two sons by him- miał za żonę piekielnicę his wife was a real she-devil a. spitfire- nie miał do kogo zwrócić się o pomoc he had no-one to turn to for help- mieć kogoś/coś na uwadze a. na względzie to have sb/sth in mind, to take sb/sth into consideration- mieć z kimś porachunki to have a bone to pick with sb- mieć kogoś/coś przeciwko sobie to have sb/sth against one- miał przeciwko sobie opinię publiczną public opinion was against him- mieć przyjemność/zaszczyt coś zrobić książk. to have the pleasure/honour to do a. of doing sth- miałem zaszczyt poznać pańskich rodziców I had the honour of meeting your parents- mam przyjemność przedstawić państwu naszego gościa I have the pleasure of introducing our guest- z kim mam przyjemność? książk. to whom do I have the honour of speaking? książk., także iron.- mieć coś/nie mieć nic przeciwko komuś/czemuś to have something/nothing against sb/sth- mieć coś do kogoś pot. to have something against sb- do ciebie nic nie mam I’ve got nothing against you- mieć coś na kogoś to have the goods a. the dope on sb pot.- niczego na mnie nie mają they’ve got nothing on me pot.- mam z nią do pomówienia a. pogadania I need to have a (serious) talk with her- mieć kogoś nad sobą to have sb above one- kierownik ma nad sobą dyrektora, a dyrektor – zarząd the manager answers to the director and the director answers to the board- mieć kogoś pod sobą to be in charge of sb- (ona) ma pod sobą dwudziestu pracowników she’s in charge of a staff of twenty- kapral miał pod sobą dziesięciu żołnierzy the corporal had ten men under his command a. under him- mieć kogoś za sobą (być popieranym) to have sb behind one, to have sb’s backing- mieli za sobą większość the majority was a. were behind them, they had the majority behind them- mieć kogoś za głupca to take sb for a fool- ich zachowanie mam za nieco naiwne I consider their behaviour rather naive- za kogo pan mnie ma! who do you take me for!, who do you think I am!- mieć w kimś rywala/sojusznika to have a rival/an ally in sb- mieć kogoś pot. (być związanym z kimś) to have somebody, to be involved with somebody- chwalił się, że miał je wszystkie pot. (odbył stosunek) he boasted of having had them all pot.- płacą tak dużo, że mogą mieć każdego they pay so much they can take on a. hire anyone they like6. (znajdować się w jakiejś sytuacji) to have (got) [długi, posadę, połączenie]- mam dobrą komunikację do pracy I’ve got good connections to work- centrum miasta ma dobrą komunikację z przedmieściami there are good connections from the city centre to the suburbs- mieć słuszność a. rację to be right- mieć ciepło/przytulnie to be warm/cosy- owinęła dziecko szalem, żeby miało ciepło she put a scarf round the baby to keep him/her warm- mam daleko/blisko do szkoły I have a long way/I don’t have far to go to school- ty to masz dobrze, nie musisz wstawać o siódmej it’s alright for you, you don’t have to get up at seven (a.m.)- mieliśmy tu wczoraj burzę/śnieżycę we had a storm/snowstorm here yesterday- mamy dziś słoneczną pogodę it’s sunny today- mam dziś kiepski dzień I’m having one of those days (today)- kłopotów z nim miałam co niemiara I’ve had no end of trouble with him- co ja z tobą mam? what am I to do with you?- jest całkiem młoda, chciałaby jeszcze mieć coś z życia she’s still very young, she’d like to get something out of life pot.- (on) haruje od świtu do nocy i co z tego ma? he slaves away from morning to night, and what does he have to show for it?- miał przed sobą kilka godzin marszu he had several hours of walking ahead of a. in front of him- miała przed sobą trudną rozmowę z szefem she had a difficult conversation with the boss ahead of her- mieć przed sobą przyszłość to have a (bright) future ahead of a. before one- miał przed sobą karierę he had a brilliant career ahead of a. in front of him- mieć coś za a. poza sobą to have sth behind one- ma za sobą trzyletnie doświadczenie he has three years’ experience behind him- mam już to wszystko za sobą all that is behind me now- mam co robić, nie nudzę się I’ve got things to do, I don’t sit around- nie mieć gdzie mieszkać/spać to have nowhere to live/sleep- nie mam gdzie przenocować I have nowhere to spend the night- nie mieć kiedy spać/jeść/odpocząć to not have time to sleep/eat/relax- nie mają kiedy w ścianach wiercić, tylko w niedzielę! of course, they have to drill holes in the wall on a Sunday!- mieć czas to have time (coś zrobić to do sth)- nie miałem czasu zająć się twoją sprawą I didn’t have time to deal with your problem- na napisanie wypracowania macie godzinę you have an hour to write the essay- nie miałeś mi tu kogo przyprowadzić!? why did you have to bring him/her/them here (of all people)?!- mieć coś/nie mieć nic do powiedzenia (dużo/mało wiedzieć) to have something/nothing to say (na temat kogoś/czegoś about sb/sth)- mieć coś/nie mieć nic do powiedzenia a. gadania pot. (o decydującym głosie) to have a say/no say- ona nie ma w tej sprawie nic do powiedzenia a. gadania she has no say in the matter- nie mamy już sobie nic więcej do powiedzenia we’ve got nothing more to say to each other- mieć zły/dobry czas Sport to have a poor/good a. fast time- mieć pierwsze/dziesiąte miejsce Sport to come first/tenth, to be in first/tenth place- mam z nią wielką wygodę, sprząta, robi mi zakupy she’s a great help to me: she cleans and does my shopping- nie masz co narzekać you’ve got nothing to complain about- nie masz co się denerwować there’s no reason (for you) to get upset- nie masz czego a. co żałować, film był kiepski you didn’t miss much: the film was hopeless- w domu nie masz co się pokazywać you’d better not show your face at home pot.7. (brać udział) to have [zebranie, koncert, egzamin, próbę]- (on) ma teraz naradę ze swym zastępcą he’s in conference at the moment with his deputy- mieć sprawę a. proces to be on trial (o coś/o zrobienie czegoś for sth/for doing sth)- ma sprawę a. proces o zabójstwo/spowodowanie wypadku samochodowego he’s on trial for murder/causing a car accident8. (ukończyć etap nauki) to have, to hold [dyplom, tytuł]- mieć studia a. wyższe wykształcenie to have completed higher education- mój ojciec miał tylko cztery klasy my father only did four years at school- miał już zawód i mógł rozpocząć samodzielne życie he’d completed his training and could now start his own life- miał dwa fakultety he had graduated in two subjects9. (znaleźć się w określonym miejscu lub czasie) wreszcie mamy stację here’s the station at last- mamy drugi tydzień zimy it’s the second week of winter- którego dziś mamy? what’s the date today?- mamy dziś pierwszy stycznia/poniedziałek it’s January the 1st/Monday today- którą masz godzinę? what time do you make it? pot.; what’s the time by your watch?- mieć kogoś/coś po prawej/lewej stronie to have sb/sth on one’s right/left- miał przed/za sobą dwóch strażników he had a. there were two guards in front of him/behind himⅡ v aux. 1. (dla wyrażenia powinności) macie teraz spać you’re to a. you have to (get off to) sleep now- masz to zrobić natychmiast! you’re to do it right now!- co mam zrobić/jej powiedzieć? what am I (supposed) to do/tell her?- po co się mam wysilać? why should I bother?, why should I make the effort?- masz tego nikomu nie powtarzać! (and) don’t go repeating a. telling it to anyone!- i ja mam w to uwierzyć? and you/they want me to a. I’m supposed to believe that?- mieć coś do zrobienia to have sth to do- ma obowiązek do spełnienia s/he has a duty to perform- mam sprawę do załatwienia I’ve got something to sort out- mamy zaległości do odrobienia we’ve got a backlog of work to catch up on2. (zamiar, przewidywanie) (ona) ma przyjść o drugiej she’s expected (to come) at two- miano zburzyć ich dom their house was to be demolished- samolot miał wylądować w Warszawie, ale… the plane was supposed to land a. have landed in Warsaw, but…- podobno jutro ma być ładna pogoda it’s supposed to be good a. nice weather tomorrow- w pozostałej części kraju ma nadal padać in the rest of the country continuing rain is expected- miała umrzeć w nędzy w wieku czterdziestu lat she was to die in poverty at the age of forty- przyszłość miała pokazać, że się myli subsequent events were to prove him/her wrong- jak się miało okazać as things a. it turned out; as it transpired książk.- i co ja mam z tobą zrobić? what am I (supposed) to do with you?- jeśli mielibyśmy się nie zobaczyć przed twoim wyjazdem, baw się dobrze in case we don’t see each other before you leave, have a good time- niech się stanie, co się ma stać let things happen as they will- właśnie miałem wyjść, kiedy zadzwonił telefon I was just about to leave a. just on the point of leaving when the phone rang- właśnie miałam powiedzieć to samo I was just about to a. just going to say the same thing- czy mam przez to rozumieć, że… am I to understand (by that) that…- mieć coś do sprzedania/zaproponowania to have sth to sell/propose- choćby a. żeby nie wiem co się miało stać, (to)… no matter what happens a. might happen…3. (rezultat) mieć coś zrobione to have sth done- mam już napisaną pracę I’ve already written the essay- miał ukończone wyższe studia he had been to university/college- czy macie załatwione bilety? have you booked/got the tickets?- pieniądze mam dobrze schowane I’ve put the money in a safe place- mam obiecaną podwyżkę I’ve been promised a rise- miał przykazane trzymać język za zębami he was a. he’d been told to keep his mouth shut pot.4. (zdziwienie, rozczarowanie) ja miałbym to powiedzieć? I said that?!- ona miałaby mi się podobać? you think I find her attractive?- miałbyś sumienie to zrobić? could you do (something like) that (with a clear conscience)?- to ma być hotel czterogwiazdkowy? (z dezaprobatą) and you/they call this a. this is supposed to be a four-star hotel?!- ten grubas to miałbym być ja!? (z niedowierzaniem) is this/that fatso really me? pot.- pokazał nam skórę tygrysa, którego miał upolować w Afryce (z powątpiewaniem) he showed us the skin of a tiger, which he is supposed to have killed in AfricaⅢ mieć się 1. (być w stanie, położeniu) to be; (czuć się) to feel, to be- ciotka wyzdrowiała i ma się dobrze auntie has recovered and is doing well- jak się mają twoi rodzice? how are your parents?- jak się masz! (powitanie) how are you?; how’s it going? pot.- mam się dzisiaj lepiej I feel better today- sprawy mają się nieźle things are working out (quite) well- jak się rzeczy mają? how do things stand?- rzecz ma się tak, że… the thing is that…- jak te dwie wersje mają się do siebie? how do the two versions compare?- jak to się ma jedno do drugiego? how do the two compare?- teoria nijak się miała do praktyki the theory was (completely) divorced from practice- A tak się ma do B, jak C do D a. A i B tak się mają do siebie, jak C i D A is to B like C is to D- mieli się do siebie jak dzień do nocy they were like chalk and cheese2. (uważać się za) to think a. consider oneself- mieć się za artystę/człowieka honoru to consider oneself (to be) an artist/a man of honour- miała się za bliską śmierci she thought she was about to a. going to die3. (być bliskim) mieć się ku końcowi to be drawing to a close a. an end- miało się a. dzień miał się ku zachodowi it was getting towards sunset- sytuacja ma się ku lepszemu the situation is looking better- ma się na deszcz it looks like rain- miało się na burzę a storm was brewing, there was thunder in the air- wiedzieć, jak się rzeczy mają to know how things stand a. areⅣ ma Fin. (zapis księgowy) credit- winien i ma debit and credit- zapisać coś po stronie „ma” to enter sth on the credit sideⅤ mam! inter. (przypomniałem sobie) I’ve got it!- (już) mam! mieszkaliśmy na tej samej ulicy! I’ve got it! we used to live in the same street!- mam cię! a. tu cię mam! (złapałem cię, przyłapałem cię) I’ve got you!; got you! pot.- mam cię, już mi nie uciekniesz! got you, you won’t get away now!Ⅵ nie ma być■ ma się rozumieć a. wiedzieć! it a. that goes without saying!- ma się rozumieć, że przyjdę of course I’ll come- on to ma łeb! he’s no fool!- mieć głowę do interesów to have a good head for business- nie mam teraz do tego głowy I don’t want to think about it/that now- mieć kogoś/coś w nosiepot. a. gdzieśeuf. a. w głębokim poważaniueuf. to not care a damn about sb/sth pot.; to not give a monkey’s about sb/sth pot., euf.- mam to wszystko gdzieś! pot. to hell with it all! pot.- mieć kogoś/coś w dupie wulg. to not give a shit a. toss GB about sb/sth wulg.- sie masz! pot. (powitanie) hi! pot.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > m|ieć
-
14 można
praed. 1. (możliwość) ten zegar można jeszcze naprawić this clock can still be repaired- jeden z najpiękniejszych parków, jakie można u nas zobaczyć one of the finest parks one can see here- czytać można było tylko przy świecy one a. you could only read by candlelight- wystawę będzie można obejrzeć we wrześniu the exhibition will open in September- na to nie można liczyć one a. you can’t count on that- na nim można/nie można polegać you can/can’t count a. rely on him- można/nie można było tego uniknąć it could/couldn’t have been avoided- można się było tego spodziewać one could a. might have expected that, that was (only) to be expected- czego innego można się było po nim spodziewać? what else can a. could you expect from him?- łatwiejszy, niż można by przypuszczać easier than one might have expected a. supposed, easier than might have been expected a. supposed- można było powiedzieć, że nie chcesz iść ze mną you could a. should have told me you didn’t want to go with me- można śmiało powiedzieć, że… it’s safe to say a. we can safely say that…- sprawa pilna, rzec by można: niecierpiąca zwłoki a matter of urgency, one might say, brooking no delay książk., żart.- jest pracowity, czego nie można powiedzieć o tobie he’s hard-working, which is more than can be said for a. of you- nie można powiedzieć, żeby film nas rozczarował I can’t a. wouldn’t say the film disappointed us- dzieci – nie można powiedzieć – zachowywały się grzecznie the children, it must be said, behaved very well- nie można zaprzeczyć temu, że… there’s no denying the fact that…- nie można z tobą wytrzymać you’re (absolutely) impossible! pot.- można wytrzymać pot. (z powątpiewaniem) it’s all right a. OK- cholery można dostać! pot. it’s enough to drive you up the wall pot.- jak można się tak zachowywać? how could they/you behave like that?- gdzie/kiedy tylko można wherever/whenever possible- jak tylko można by all means possible- jeżeli tylko można if it’s (at all) possible2. (przyzwolenie) palić można tylko w palarni you can only smoke in the smoking room- nie można tego dotykać you mustn’t touch it- czy można? can I?; may I? książk.- czy można wejść? can I a. may I come in?- czy można tu zaparkować? can I park here?- czy można otworzyć okno? do you mind if I open the window?- nie rób tego, tak nie można! don’t do that, it’s wrong!- jeśli można if I may książk.- jeśli można, jeszcze jedna uwaga one more thing, if I may- jeśli można tak powiedzieć if I may say so3. (propozycja, prośba) można ci w czymś pomóc? can I help you in any way?- można pana prosić o otworzenie drzwi? could you open the door, please?- czy można panią prosić do tańca? would you like to dance?; may I have this dance? książk.- można by zaprosić kilka osób I/we could invite one or two people* * *invmożna stwierdzić, że... — one lub you may say that...
można już iść — you may lub can go now
czy tu można palić? — may lub can I smoke here?
można wytrzymać — pot it's O.K. lub okay
* * *można v.1. ( wyraża możliwość urzeczywistnienia czegoś) it is possible to..., one (you etc.) can l. may...; rzec by można, że... one (you etc.) could l. can say that...; można się cieszyć, że... it is fortunate that...; można już iść you (we etc.) may l. can go now; można śmiało powiedzieć, że... it is safe to say that...; można wykazać, że... it is arguable that...; można jej wybaczyć, że... she could be forgiven for...; czego (innego) można się (było) spodziewać? what (else) can l. do you expect?; można było tego uniknąć it was avoidable; nie można się jej oprzeć she is irresistible; można mieć wątpliwości there is room for doubt; gdyby tylko było można if it was only possible, given half a chance; można tam dojść piechotą it is within walking distance; można się było tego spodziewać small l. little wonder; wszystko co można sobie wyobrazić everything under the sun, everything but the kitchen sink; można wytrzymać pot. it's O.K. l. okay, it's alright l. all right; jak można...? ( coś zrobić) how to...?, how can one...?; ( wyraz oburzenia) how can l. dare you...?2. ( dla wyrażenia przyzwolenia) one (you etc.) may..., one (you etc.) is (are etc.) allowed l. free to...; czy można? may I?, do you mind?; czy tu można palić? may l. can I smoke here?; czy można zapalić? do you mind if I smoke?; tak nie można! that's wrong!; jeśli można if that's OK; czy można zamknąć okno? do you mind if I close the window?; nie można tak myśleć you mustn't think that; można by pójść do kina how l. what about going to the cinema?, why don't we go to the cinema?The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > można
-
15 da|ć
pf — da|wać impf (dam — daję) Ⅰ vt 1. (przekazać, darować) to give- dać komuś coś to give sth to sb, to give sb sth- dać napiwek to give a tip- dać zaliczkę to leave a. put down a deposit- na urodziny rodzice dali mi encyklopedię my parents gave me an encyclopedia for my birthday- dała mi to zdjęcie na pamiątkę she gave me this photo as a memento- dał nam paczkę dla ojca he gave us a parcel for Father a. our father- prosiłam, ale nie dał mi ani grosza I asked him, but he didn’t give me a penny- w zamian za pocztówki dał mi serię znaczków in exchange for the postcards he gave me a series of stamps- dużo/wszystko bym dał za pewność, że sprawa zostanie załatwiona I’d give a lot/anything to be sure that things will be settled okay- dać z siebie wszystko to do one’s utmost, to give one’s all2. (podać) to give, to pass- daj mi rękę give me your hand- daj (mi) gazetę/nożyczki/sól pass (me) the newspaper/scissors/salt- daj mi chleb (całość) pass (me) the loaf, will you?- daj mi chleba (trochę) pass me some bread, will you?- lekarz dał mi antybiotyki pot. the doctor gave me some antibiotics- dać komuś zastrzyk pot. to give sb an injection- dawać przykłady to give examples3. (udostępnić) to give- dać komuś swój adres/telefon to give sb one’s address/phone number- dać komuś kwaterę to give sb a room- dać komuś nocleg to give sb a room for the night- ojciec dał mi samochód na cały dzień Dad let me have the car for the whole day- dać komuś jeść/pić to give sb something to eat/drink4. (umożliwić) to give- dać komuś okazję do czegoś to give sb a chance a. opportunity to do sth- dać komuś pracę to give sb a job- studia dają możliwość lepszej pracy higher education gives you the chance of a better job- to stanowisko daje pewne przywileje the post gives you a. offers certain privileges- jej zachowanie dało powód do wielu plotek her behaviour gave rise to many rumours- festiwal daje (artystom) okazję wybicia się the festival gives artists the chance to make a name for themselves- biegacz nie dał szans rywalom the runner didn’t give his rivals a chance- dałem jej czas do namysłu I gave her some time to think it over- dane mi było współpracować z wielkimi aktorami książk. I had the opportunity of working with some outstanding actors- nie dane mu było zaznać spokoju książk. he was never to know peace5. (udzielić) give- dać komuś awans/rozwód to give sb (a) promotion/a divorce- dać komuś błogosławieństwo to bless sb, to give sb one’s blessing- dać komuś dymisję to dismiss sb- dawać lekcje/korepetycje to give (private) lessons a. tuition- dać komuś naganę to reprimand sb- dać komuś odpowiedź to give sb one’s a. an answer- muszę dać odpowiedź w ciągu trzech dni I have to give my answer within three days- dać komuś ślub to marry sb- sędzia dał im łagodny wyrok the judge gave them a light sentence- dać komuś imię/przezwisko to give sb a name/nickname- dać dziecku (na) imię Edward to give a child the name (of) Edward6. (oddać) to take- dać bieliznę pościelową do pralni to take a. send the bed linen to the laundry- dać buty do szewca to take one’s shoes to the cobbler’s a. a shoe repair shop- dać samochód do warsztatu to take one’s car to a garage- dać ogłoszenie do prasy to put an advert in the paper- dać dziecko do prywatnej szkoły pot. to send a child to a private school- nie dam dziadka do domu starców pot. I won’t put Grandad in a. send Grandad to an old people’s home7. (przynieść) to give, to bring [rezultat, wynik]- dać zysk to yield a. bring in a profit- leczenie nie dało efektu the treatment didn’t produce the desired effect- dawać komuś przyjemność to give sb pleasure- praca z dziećmi dała jej dużo satysfakcji working with children gave her a lot of satisfaction- dać komuś wiedzę/wyobrażenie o czymś to give sb knowledge/an idea of sth- dwa plus dwa daje cztery two plus two makes a. equals four- to nic nie daje a. da that’s no use a. good- dyskusja z nim nic nie da talking to him won’t do any good8. (wystąpić) to give [koncert, wykład, przedstawienie]- piłkarze dali pokaz nieudolności the footballers gave a display of incompetence- nauczyciel religii dawał nam same dobre stopnie the religion teacher gave us all good marks- za referat daję ci szóstkę I’m giving you an A for your talk in class- za ten skok sędziowie nie dadzą jej dużo punktów the judges won’t give her many points for that jump- jurorzy jednomyślnie dali mu pierwszą lokatę the judges unanimously awarded him first place- krowy dają mleko cows give milk- ogień daje dużo ciepła fire gives out a. off a lot of heat- drzewo dawało przyjemny cień the tree gave us some pleasant shade- tu damy stół, a tam fotel we’ll put the table here and the armchair there- spis treści damy na początku we’ll put the table of contents at the front- na dno garnka dajemy trochę oleju we put a little oil in the bottom of the saucepan- sklepikarka daje mi na kredyt the shopkeeper sells me things on credit- w tym sklepie dają telewizory na raty in this shop you can get TV sets on hire purchase- dać dźwignię do przodu/tyłu to move a lever forwards/backwards- daj trochę w tył move (it) back a bit- dał krok do przodu he took a step forward14. pot. (zapłacić) to give, to pay- ile dałaś za ten płaszcz? how much did you give a. pay for that coat?- dałeś za to więcej, niż było warte you gave a. paid more for it than it was worth- dają mu krocie za każdy obraz he gets a fortune for every painting- dać komuś łapówkę to bribe sb, to give sb a bribe- kto da więcej? (w licytacji) any advance on that?Ⅱ vi 1. (pozwolić) to let, to allow- dać komuś coś zrobić to let sb do sth, to allow sb to do sth- pies nie dał mi wejść the dog wouldn’t let me in- rodzice nie dali mi głośno słuchać muzyki my parents didn’t allow me to listen to loud music- nie przerywaj, daj mi powiedzieć do końca stop interrupting and let me finish what I’m saying- dał się prowadzić jak dziecko he allowed himself to be led like a child- a ja, idiota, dałem im się oszukać and I, like an idiot, let them trick me- jest ambitna i nie daje sobą kierować she’s ambitious and won’t let anyone control her- dała sobie obciąć/ufarbować włosy she had her hair cut/dyed2. (uderzyć) to give [sb] one pot.- dać komuś w twarz to give sb one in the face- nie wytrzymał i dał mu w zęby he lost his patience and gave him one in the teeth- jak to jeszcze raz ruszysz, dam ci po łapach if you touch that again, I’ll rap your knuckles3. posp. (o kobiecie) (odbyć stosunek) to sleep (komuś with sb); to give oneself przest. (komuś to sb)- dała mu/nie dała mu he had it off/didn’t have it off with her GB wulg.- daje, komu popadnie she sleeps around a lot pot.Ⅲ dać się — dawać się pot. 1. (można) to be possible- drzwi nie dają się otworzyć the door won’t open- tego nie da się przewidzieć that’s impossible to predict- tego nie da się wyjaśnić it can’t be explained- w oddali dał się słyszeć warkot samochodu the throbbing of a car’s engine could be heard in the distance- ile się da as much/many as possible- robić/jeść co się da to do/eat what one can- musimy uciekać, gdzie się da we’ll have to escape wherever we can- zadzwoń do mnie, jak się da give me a call if you can- jak tylko się da, to przyjadę if it’s at all possible, I’ll come- dokuczali jej jak się (tylko) da they annoyed her in every possible way- da się zrobić it can be done- czemu ma się nie dać? why shouldn’t it be possible?2. (poddać się) nie daj/dajcie się don’t give in a. up Ⅳ daj inter. (here,) let- daj, pomogę ci here, let me help you- daj, pozmywam/posprzątam here, I’ll wash up/clean up■ dałbym jej 40 lat I’d say she was 40- dać komuś lekcję a. nauczkę to teach sb a lesson- dać komuś przykład to set an example for sb- spotkajmy się, dajmy na to jutro let’s meet, say tomorrow- dajmy na to, że dostaniesz tę pracę suppose a. let’s say you do get the job- ja ci/mu dam! pot. I’ll teach a. show you/him!- jak się da, to się zrobi pot., żart. let’s see the colour of your money firstThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > da|ć
-
16 dzień
Ⅰ m 1. (doba) day- pociąg kursuje wyłącznie w dni powszednie the train only runs on weekdays- tak wygląda nasz dzień powszedni that’s what a typical day is like- dzień wolny od pracy a holiday- autobus nie kursuje w święta i dni wolne od pracy the bus does not run on Sundays or holidays- dzień świąteczny a holiday- wziąć dzień urlopu to take a day off- tego dnia było pochmurno it was a cloudy day- pewnego dnia one day- pewnego dnia się o tym dowiecie you’ll get to know about it one day- pewnego dnia obudzisz się i… one day you’ll wake up and…- na drugi/trzeci dzień a. drugiego/trzeciego dnia on the second/third day- trzeciego dnia poczuła się lepiej she felt better on the third day- cztery dni później four days later- co drugi/co trzeci dzień every second/third day- lada dzień any day now- wydarzenie/temat/bohater dnia an event/topic/hero of the day- mieć swój dzień to have ones day- to był mój wielki dzień it was my big day- mam dziś dobry dzień today is my lucky day- dziś mam zły dzień, robota mi się nie klei this really isn’t my day, work is heavy going- pechowy/szczęśliwy dzień unlucky a. bad/lucky day- co dzień every day, daily- ubranie na co dzień clothes for everyday use- na co dzień chodziła w spodniach she normally a. usually wore trousers- wstał jak co dzień przed piątą as usual he got up before five o’clock- tak na co dzień pusto tu i ciemnawo usually, it’s an empty and dark place- co dnia książk. every day, daily- spotykał ją co dnia he met her every day- dzień w dzień day in day out, day by a. after day- matka wydzwania do nas dzień w dzień mother phones us every single day- w tych dniach one of these days, any day now- wyjeżdża w tych dniach he’s leaving any day now- na dniach pot. any day now- powinien wrócić na dniach he should return any day now- odkładać coś z dnia na dzień to delay doing sth- żyć z dnia na dzień to live from hand to mouth a. a hand-to-mouth existence- z dnia na dzień nabierają wprawy they are becoming more proficient by the day- z dnia na dzień musiał zmienić mieszkanie he had to move unexpectedly2. (część doby, w czasie której się nie śpi) day- ciężki/pracowity dzień a hard/busy day- spędzić dzień na zakupach/na plaży to spend the day shopping/on the beach- dobrze rozpocząć/zakończyć dzień to begin the day/end the day well- było jeszcze ciemno, kiedy w szpitalu zaczął się dzień it was still dark outside when the day began at the hospital- przez cały dzień the whole day- przez cały dzień przygotowywała się do przyjęcia it took her the whole day to get ready for the party- uszycie sukienki zajęło jej cały dzień it took her the whole day to sew the dress- cały (boży) dzień the whole day long- siedzą cały dzień za biurkami i nic nie robią they sit at their desks all day long doing nothing- cały dzień spędził w łóżku/przed telewizorem he spent the whole day in bed/watching television- całymi dniami a. po całych dniach all day (long)- całymi dniami a. po całych dniach nie ma go w domu he’s never at home- pracował dniami i nocami he worked day and night- krem na dzień a day cream- ukłonić się komuś/pocałować kogoś na dzień dobry to greet sb/to greet sb with a kiss- na dzień dobry dostał służbowy samochód for starters he was given a company car- już na dzień dobry przegraliśmy dwa mecze we immediately lost two matches3. (okres od wschodu do zachodu słońca) day- słoneczny/deszczowy dzień a sunny/rainy day- najkrótszy/najdłuższy dzień w roku the shortest/longest day of the year- dzień się wydłuża the days are getting longer- w listopadzie dnia ubywa in November the days begin to draw in4. (światło dzienne) daylight- za dnia by day, in a. during the daytime- wrócimy jeszcze za dnia we’ll be back before nightfall- za dnia wszystko lepiej widać it’s easier to see everything in the daylight- skończymy do dnia a. przed dniem we’ll finish early in the morning- wrócili nade a. przede dniem he got back early in the morning5. (data, termin) day- dzień kalendarzowy calendar day- jaki dziś dzień? what day is it today?- poznaliśmy się w dniu jego urodzin we met on his birthday- umowa z dnia 31 marca 1994 a contract dated a. of 31March 1994- dzień wczorajszy/dzisiejszy/jutrzejszy książk. yesterday/today/tomorrow- na dzień dzisiejszy książk. as of today- żyć dniem dzisiejszymprzen. to live a day-to-day existence- wspomnienia o dniu wczorajszym przen. memories of the past6. (odległość) day- o dzień jazdy stąd jest oaza there’s an oasis one-day’s ride away from here- miasteczko leży dwa dni drogi stąd the town is two days’ journey away from hereⅡ dni plt (okres życia) days- dożywać ostatnich dni to live out the rest of one’s days- pragnął zapomnieć o dniach poniewierki he wanted to forget his days of misery- □ dzień polarny Astron. polar day- Dzień Dziecka Children’s Day- Dzień Matki Mother’s Day- Dzień Kobiet Women’s Day- Dzień Pański Relig. Day of the Lord- dzień skupienia Relig. day of retreat■ nie znać a. nie być pewnym dnia ani godziny to be (living) on borrowed time książk.; to know neither the day nor the hour- podobny jak dzień do nocy as different as chalk and cheese* * *dzień dobry! — ( przed południem) good morning; ( po południu) good afternoon
dzień pracy lub roboczy — weekday
cały dzień — all day (long), the whole day
dzień w dzień — day in day out, every day
z dnia na dzień — ( stopniowo) from day to day; ( nagle) overnight
* * *mi1. ( od wschodu do zachodu słońca) day; dzień dobry (= powitanie) ( przed południem) good morning; ( po południu) good afternoon; dzień wolny (od pracy) day off; dzień pracy l. roboczy weekday; dzień powszedni weekday; dzień świąteczny holiday; dzień polarny astron. polar day; przesilenie dnia z nocą solstice; do białego dnia till dawn; w biały l. jasny dzień in broad daylight; rośliny krótkiego dnia bot. short-day plants; cały boży dzień all day long, the whole day; dniem i nocą day and night; przede l. nade dniem just before dawn; podobny jak dzień do nocy like night and day.2. (= doba) day and night; dzień po dniu day after day; dzień w dzień day in, day out; dzień wczorajszy (= wczoraj) yesterday; (= przeszłość) yesterday, past; dzień dzisiejszy (= dzisiaj) today; (= teraźniejszość) today, present; dzień jutrzejszy (= jutro) tomorrow; (= przyszłość) tomorrow, future; szukać wczorajszego dnia hang around; do dnia dzisiejszego until now; temat dnia headline; bohater dnia hero of the day; nie znasz dnia ani godziny you never know the day; żyć z dnia na dzień live from day to day, live from hand to mouth; odkładać coś z dnia na dzień put sth off from day to day; co dzień every day; mieć dobry dzień have one's lucky day, have a good day; mieć zły dzień have a lousy l. bad day; dzień drogi dzieli nas od Warszawy we are a day's journey from Warsaw; trzy dni zwolnienia lekarskiego three days' sick leave; opłata za dzień day's rate.3. (= wyznaczony termin) date; dzień ślubu wedding day; dzień tygodnia week day; dzień imienin nameday; dzień urodzin birthday; lada dzień any day, any time now; po dziś dzień till now; do sądnego dnia forever; Dzień Kobiet Women's Day; Sądny Dzień rel. Doomsday; Dzień Zaduszny rz.-kat. All Souls' Day.4. (= jakiś okres) days; twoje dni są policzone your days are numbered.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dzień
-
17 dürfen
dürfen ['dʏrfən] <darf, durfte, dürfen>1) ( Erlaubnis haben)etw tun \dürfen móc coś zrobić, mieć pozwolenie na cośdas darf man nicht tun nie wolno tego robićich darf annehmen, dass... mogę przyjąć, że...wir \dürfen uns nicht beklagen nie możemy się skarżyćSie \dürfen mir das ruhig glauben śmiało może mi Pan wierzyćman wird doch wohl noch fragen \dürfen! przecież będzie można jeszcze zapytać!wir \dürfen den Bus nicht verpassen nie możemy spóźnić się na autobuswir \dürfen uns nichts anmerken lassen nie możemy dać nic po sobie poznaćdas hätte er nicht tun \dürfen nie powinien był tego robićdu darfst ihm das nicht übel nehmen nie możesz brać mu tego za złees darf nicht sein, dass... niemożliwe, żeby...4) ( in Höflichkeitsformeln)darf ich noch ein Stück Kuchen haben? czy mogę [zjeść] jeszcze kawałek ciasta?dürfte ich um Ihre Aufmerksamkeit bitten? czy mogę prosić o Państwa uwagę?darf ich um den nächsten Tanz bitten? czy mogę prosić o następny taniec?was darf es denn sein? czym mogę służyć?es dürfte genügen, wenn... wystarczyłoby, gdyby...es dürfte wohl das Beste sein, wenn... byłoby chyba najlepiej, gdyby...es klingelt, das dürfte Christina sein ktoś dzwoni do drzwi, to może być Krystyna2. <darf, durfte, gedurft>darf ich? — Ja, du darfst czy mogę? — tak, możeszII. vter darf alles jemu wszystko wolnodarfst du das wirklich? naprawdę wolno ci?das hätten Sie nicht gedurft! tego nie wolno było Panu! -
18 zr|obić
pf Ⅰ vt 1. (wytworzyć) to make [obiad, herbatę, ciasto, półkę, film, listę, notatki]- sos zrobiony z oliwy, miodu i wina a sauce made of olive oil, honey and wine- szalik zrobiony z jedwabiu a scarf made from a. of silk- zrobić sweter/czapkę na drutach to knit a jumper/cap- zrobić zdjęcie a. fotografię to take a picture a. photo(graph)- zrobić gniazdo to make a. build a nest- zrobiłam ci parę kanapek i filiżankę kawy I’ve made some sandwiches and a cup of coffee for you ⇒ robić2. (wykonać, wytworzyć) to make [błąd, ruch, gest]; to do [zakupy, pranie]- zrobić kilka kroków to take a few steps- zrobić opatrunek to put on a dressing- zrobić komuś zastrzyk to give sb an injection- zrobić wiosenne/gruntowne porządki to do the spring/some thorough cleaning- zrób porządek w swoim pokoju clean up a. tidy up your room- doktor mówi, że muszę zrobić badania krwi/prześwietlenie płuc the doctor says I need to have a. do a blood test/a lung X-ray- zrobić karierę to have a (successful) career- zrobić pieniądze/majątek to make money/a fortune- zrobił miliony na handlu bronią he’s made millions from arms trading- zrobić magisterium/doktorat to do a degree/PhD- zrobić na kimś wrażenie to make an impression on sb, to impress sb- jakie on zrobił na tobie wrażenie? what’s your impression of him?- zrobić siusiu/kupę pot. to have a pee/do a poo pot.- mały zrobił siusiu do łóżeczka the little one’s wet the bed pot.- czy coś źle zrobiłem? have I done something wrong?- nie zrobiła niczego złego she hasn’t done anything wrong- zrobię dla ciebie wszystko I’ll do everything I can for you- nie mogłem nic dla niej zrobić there was nothing I could do for her- zrobię wszystko, co w mojej mocy, aby… I’ll do everything within my power to…- świetnie to zrobiłeś you’ve done very well, you’ve done a great job- chciał pójść spać, ale tego nie zrobił he wanted to go to bed, but didn’t- co mam zrobić z tą kartką/torbą? what should I do with this note/bag?- trzeba coś zrobić z niepunktualną komunikacją miejską something must be done about the unreliable city transport ⇒ robić3. (postąpić w określony sposób) to do [krzywdę, dobry uczynek, szkodę]; to cause [kłopot, zamieszanie]; to make [bałagan, propozycję]- zrobić komuś przykrość to hurt a. upset sb- tato zrobił mi awanturę o bałagan w kuchni Dad gave me a rollicking for making a mess in the kitchen ⇒ robić4. (zorganizować) to have, to hold [zabawę, zebranie, spotkanie]- zróbmy sobie ognisko let’s have a bonfire ⇒ robić5. pot. (pomalować) zrobić sobie twarz to do one’s make-up; to put one’s face on pot.- zrobić sobie oczy/usta to do one’s eyes/lips- zrobiła sobie włosy na blond she dyed her hair blondⅡ vi 1. (postąpić) to do- dobrze zrobiłeś, odrzucając tę ofertę you did well to reject the offer- źle zrobiła, dając mu pieniądze she was wrong to give him money- najlepiej zrobisz, jeśli sobie pójdziesz it’ll be best if you leave ⇒ robić2. (wpłynąć) to do- napij się, to ci dobrze zrobi have a drink, it’ll do you good- rejs źle mu zrobił the voyage wasn’t good for him ⇒ robić3. (odmienić) zrobił z niej gwiazdę he’s made a star of her a. turned her into a star- zrobić z kogoś bandytę/bohatera to make a criminal/hero out of sb- zrobić z kogoś głupca to make a fool (out) of sb- zrobił z siebie pośmiewisko he made a laughing stock of himself ⇒ robićⅢ zrobić się 1. (zmienić się, przeobrazić) dzieci zrobiły się smutne/nieznośne the kids grew a. became sad/started acting up- zrobiłem się głodny I got hungry- zrobił się z niego postawny mężczyzna he’s grown into quite a man- jabłka zrobiły się czerwone the apples turned red- z robaków zrobiły się muchy the maggots turned into flies- ze sprzeczki zrobiła się awantura the argument turned into a big row- co się z niego/niej zrobiło! what’s happened to him/her? ⇒ robić się2. (nastąpić) zrobił się dzień day broke- zrobiła się późna godzina it had grown late ⇒ robić się3. (powstać) [skorupa, zaspa, kra] to be formed; [zmarszczka, kolejka, chmury, para] to form; [szpary, pęcherz, pryszcz] to appear; [problem] to come up, to arise; [zamieszanie, awantura] to break out- zrobiły mu się wrzody/odleżyny he’s developed an ulcer/bedsores- na ścieżce zrobiła się kałuża there was a puddle a. a puddle had formed on the path- w autobusie/na ulicy zrobił się tłok the bus/street had become crowded ⇒ robić się4. pot. (przy pomocy makijażu, charakteryzacji) to make (oneself) up- zrobiła się na Chinkę she made herself up to look like a Chinese- zrobiła się na bóstwo a. piękność she was dressed to kill a. done up to the nines pot. ⇒ robić sięⅣ v imp. 1. (stać się) zrobiło się zimno/gorąco it turned a. got cold/hot- niedługo zrobi się ładnie we’ll soon have some sunny weather- w pokoju zrobiło się cicho/gwarno the room got a. went quiet/got a. grew noisy- w pokoju zrobiło się duszno the room got a. became stuffy, it got a. became stuffy in the room2. (być odczuwanym) zrobiło mu/jej się smutno/wesoło he/she became sad/cheerful- głupio mi/jej się zrobiło I/she felt embarrassed- jeśli jemu/jej zrobi się niedobrze/gorąco… if he/she feels sick/hot…- zrobiło mi się go żal I felt sorry for him- nagle zrobiło mu/jej się ciemno w oczach a. przed oczami he/she suddenly felt faint■ nie mieć co ze sobą zrobić to have nothing to do- zrobić coś z niczego to make something out of nothing- zrobić dobry początek to start off on the right foot, to get off to a good start- zrobić swoje to do one’s share a. bit- zrobić z kimś porządek to take sb in hand- zrobić z kogoś człowieka to make a decent human being out of sb- co nam zrobią, jeśli nie przyjdziemy nothing will happen if we don’t show up- co z nim/tobą zrobić he’s/you’re a hopeless case- co ja zrobię? what can I do?- co ja bez ciebie/niej zrobię? what will I do without you/her?The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zr|obić
-
19 weit
weit [vaɪt]I. adjetw \weiter machen rozszerzać [ perf rozszerzyć] cośist es noch \weit [bis zum Hotel]? czy daleko jeszcze [do hotelu]?3) ( zeitlich entfernt)es ist noch \weit [bis zum Sommer] jeszcze daleko [do lata]II. adv1) (breit o. lang) gehen daleko\weit offen [stehen] [być] otwartym szeroko [o na oścież]fünf Meter \weit springen skoczyć w dal pięć metrówzehn Kilometer \weit marschieren maszerować [ perf prze-] dziesięć kilometrówhast du es noch sehr \weit [nach Hause]? czy masz jeszcze bardzo daleko [do domu]?2) ( in zeitlicher Hinsicht)so \weit sein być gotowym\weit nach zehn Uhr dawno po dziesiątejdas Ereignis liegt \weit zurück wydarzenie miało miejsce dawno temues \weit bringen [im Leben] zajść daleko [w życiu]es \weit gebracht haben osiągać [ perf osiągnąć] cośdas geht [entschieden] zu \weit! tego już [zdecydowanie] za wiele!wie \weit bist du [gekommen]? jak daleko jesteś?damit ist es nicht \weit her ( fam) z tym coś nie bardzo4) ( erheblich) schlechter dalece; gediehen pomyślnie; übertreffen znacznie; hinter sich lassen daleko\weit besser dużo lepiej5) \weit und breit jak okiem sięgnąćso \weit, so gut na razie wszystko w porządkuso \weit kommt es [noch]! ( fam) tego [jeszcze] brakowało! -
20 le|cieć
impf (lecisz, leciał, lecieli) vi 1. (przebywać jakąś przestrzeń w powietrzu) [ptak, motyl, samolot, pocisk, balon, lotnia] to fly- kiedy lecisz do Paryża? when are you flying to Paris?- pierwszy raz lecę samolotem it’s the first time I’ve flown ⇒ polecieć2. (spadać) to plunge, to tumble down- kamień leciał w przepaść a rock was tumbling down the precipice- liście jesienią lecą z drzew in autumn leaves fall ⇒ zlecieć3. (spływać) to run down, to flow- łzy leciały jej po policzkach tears ran a. were running down her cheeks- krew leciała mu z nosa his nose was bleeding- woda leci z kranu od godziny water’s been running from the tap for an hour ⇒ polecieć4. pot. (biec, pędzić) to dash, to run- lecieć do sąsiadki/sklepu/kina to dash off a. to rush off to a neighbour’s/shop/cinema- lecieć za kimś to run after a. chase (after) sb- pociąg szybko leciał the train was flying along- lecieć po policję/doktora to run off to fetch the police/a doctor ⇒ polecieć5. (wzbijać się) [pył, dym] to rise- ale z tego dywanu leci kurz! look at the dust flying out of that carpet! ⇒ polecieć6. pot. (o czasie) to fly- czas leci time’s flying- lata szybko lecą years (just) fly- jak leci? how’s it going? pot.7. pot. (o akcjach, cenach) to go- lecieć w górę/dół to go up/down (sharply)- ceny za prąd/gaz ciągle lecą w górę electricity/gas rates keep going up8. (być granym) (o muzyce, programie radiowym, telewizyjnym) to be on pot.- w radiu/telewizji leci wywiad z premierem an interview with the prime minister is being broadcast on the radio/TV; (o filmie, o sztuce teatralnej) to be on pot., to be showing- w kinie leci doskonały film there’s a great film on (at the cinema)- ciągle jeszcze leci Hamlet Hamlet’s still on■ brać/kupować jak leci pot. to take/buy things as fast as they come- w telewizji ogląda wszystko, jak leci she/he watches whatever comes on- płaszcz z niego leci (jest zniszczony) his coat is falling to pieces a. is in tatters; (jest za duży) his coat is falling down- jak otworzył ten biznes, leci mu bardzo dobrze now he’s opened this business, he’s doing well- lecieć na kogoś/coś pot. to be after sb/sth- zawsze leciał na atrakcyjne dziewczyny he was always chasing a. running after pretty girls- nie widzisz, że ona leci na ciebie? can’t you see she’s after you?- nie wierz im, lecą tylko na pieniądze don’t believe them, they’re only after your money- lecieć na łeb, na szyję to run at breakneck speed; to run like (a bat out of) hell pot.- lecieć przez ręce pot. to be on the verge of fainting- lecieć z nóg pot. to be in a state of (utter) collapse- wszystko/robota leci mi z rąk pot. I’m all fingers and thumbs- gdzie drwa rąbią, tam wióry lecą przysł. you can’t make an omelette without breaking eggs przysł.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > le|cieć
- 1
- 2
См. также в других словарях:
nigdy nic nie wiadomo — {{/stl 13}}{{stl 7}} czegoś nie można przewidzieć; w danej sytuacji wszystko jeszcze może się zdarzyć : {{/stl 7}}{{stl 10}}Lepiej poczekajmy, bo nigdy nic nie wiadomo. Z Wojtkiem nigdy nic nie wiadomo, może się jeszcze zjawi. {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
uchwycić się — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. dk VIIb, uchwycić sięcę się, uchwycić sięci się, uchwycić sięchwyć się {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} uchwycić coś rękami dla uchronienia się przed upadkiem, zachowania równowagi itp.;… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
głowa — 1. Alkohol, wino, piwo itp. szumi komuś w głowie «ktoś jest oszołomiony po wypiciu alkoholu, wina, piwa itp.»: Długo nie mogę zasnąć, w głowie szumi mi piwo, pocałunki puchną na wargach, a policzek pali ze wstydu. Z. Kruszyński, Na lądach. 2.… … Słownik frazeologiczny
ziemia — ż I, DCMs. ziemiami; lm D. ziem 1. (jako termin astronomiczny pisze się wielką literą) blm «trzecia według oddalenia od Słońca planeta Układu Słonecznego, ciało niebieskie o kształcie zbliżonym do elipsoidy obrotowej, obiegające Słońce po orbicie … Słownik języka polskiego
krew — 1. Bez kropli krwi «o człowieku, o twarzy: bardzo blady»: (...) leżał na wznak. Twarz miał bladą, bez kropli krwi, oczy przymknięte. H. Rudnicka, Uczniowie. 2. Błękitna krew «pochodzenie arystokratyczne»: Daniel jest sierotą, a w jego żyłach nie… … Słownik frazeologiczny
ziemia — 1. Chodzić, stąpać (mocno, twardo) po ziemi; trzymać się ziemi «być realistą»: Obdarzony wrażliwością dziecka, twardo chodzi po ziemi – jest konkretny, punktualny – i wbrew pozorom – nieśmiały. Przekrój 51/2000. Imponowała mi poczuciem… … Słownik frazeologiczny
trzymać się — 1. pot. Coś się kupy nie trzyma; jedno drugiego się nie trzyma «coś się nie wiąże w jednolitą, sensowną, logiczną całość»: Całe to opowiadanie po prostu nie trzyma się kupy. Kultura P 11/1956. – Ja im wcale nie każę strzelać. – No to jak mają… … Słownik frazeologiczny
proszek — 1. Coś jest w proszku «jakaś praca jest wykonana zaledwie częściowo»: Kazał wezwać Puschkego i wysłuchał meldunku o stanie przygotowań na poligonie. Oczywiście wszystko było jeszcze w proszku. Andrzej Zbych, Stawka. 2. Ktoś jest jeszcze w proszku … Słownik frazeologiczny
karta — 1. Biała, czysta karta «o czymś, co jeszcze nie jest określone, o czym dopiero zdecyduje przyszłość»: Teraz rozpoczyna się nowa tysiąclatka, czysta karta. Jakie systemy wymyślicie na te tysiąc lat. Rekl 2000. 2. Ciemna karta «okres załamań,… … Słownik frazeologiczny
papier — 1. pot. Być na wariackich papierach; mieć wariackie papiery a) «mieć dokumenty stwierdzające ograniczoną poczytalność na skutek choroby psychicznej, być uznawanym za chorego psychicznie»: Justce wszystko wolno, bo była w zakładzie i ma „wariackie … Słownik frazeologiczny
daleko — dalej 1. «przysłówek określający odległość» a) «w znacznej odległości, w odległym miejscu, w oddaleniu» Gdzieś daleko grzmiały działa. Mieszkał w gajówce, daleko stąd. Dalej, za lasem, jest jezioro. ◊ Daleko (czegoś) szukać; coś jest takie, że… … Słownik języka polskiego